آیا پروژه‌های بلاکچین تاثیرات بسیار مخربی بر محیط زیست می‌گذارند؟

یکی از دلایلی که اخیراً در افت شدید بازار رمزارزها دخیل بوده است در واقع نگرانی‌های زیست محیطی مطرح شده توسط ایلان ماسک (Elon Musk) و سایرین است. اما آیا بیت کوین و سایر پروژه‌های بلاکچین برای محیط زیست زیان آور هستند؟

از نظر ایلان ماسک پروژه‌های بلاکچین تاثیراتی پایدار و مخرب بر محیط زیست داشته و سبب ایجاد حجم عظیمی از کربن در محیط زیست می‌شود. با این حال، پروژه‌های بلاکچین همواره خلاقانه بوده است و تعدادی از این پروژه‌ها در سوی و جهتی پیش رفته‌اند که بیشتر و بیشتر دوستدار انرژی و محیط زیست باشند.

هر بخشی از صنعت که باشیم، لازم است بیشتر و بیشتر به موضوع فرایندهای دوستدار محیط زیست بپردازیم. امروزه، در جهانی زندگی می‌کنیم که هر روز شاهد تاثیرات مخرب انسان‌ها بر محیط زیست هستیم. همگی باید تلاش کنیم تا خیلی بیشتر از پیش به مراقبت و حفاظت از محیط زیست بپردازیم و بدین طریق بتوانیم تکنولوژی‌های سبزتری پیرامونمان داشته باشیم.

در هفته‌های اخیر، موضوع استفاده نادرست از انرژی در بخش بلاکچین توجه همگان را به خود جلب کرده بود. بیت کوین مصرف انرژی بسیار بالایی دارد تا جایی که به نظر می‌رسد سطح مصرف انرژی برای استخراج بیت کوین توسط ماینرها بسیار بیشتر از میزان انرژی مورد نیاز یک کشورِ متوسط است.

شاید بتوانیم این مصرف بسیار بالای انرژی برای استخراج بیت کوین را توجیه کنیم. با وجود تمام تورم‌ها و تمام عواملی که سبب سقوط و انحطاط افراد در جوامع شده است، بیت کوین پناهگاهی بسیار امن برای تمام کسانی است که قصد دارند از سیستم پولی (monetary system) موجود خارج شوند و به طریقی می‌خواهند از پس هزینه‌های زندگیشان برآیند و آینده‌شان را تامین کنند.

آیا صرفاً باید در اینجا درمورد پروژه‌های مخرب محیط زیست بلاکچین صحبت کرد؟

بخش بلاکچین و رمزارزها باید تغییراتی اساسی در عملکرد خود به وجود آورند. همیشه راهکارهایی برای تولید انرژی پاکتر (cleaner energy) و ایجاد متدهایی با هدف کاهش چشمگیر اثرات مخرب استخراج ارزهای دیجیتال بوده است. با این وجود، تا زمانی که سیستم‌های سنتی مالی به همین شیوه پیش برود، مقایسه‌های زیست محیطی تاثیر قابل توجهی در رابطه با این موضوع نخواهد داشت.

هیچ کس به مصرف بی‌رویه انرژی در صنعت بانکداری اعتراض نمی‌کند. این در حالیست که ماه پیش گلکسی دیجیتال ریسرچ (Galaxy Digital Research) گزارشی انتشار داد مبنی بر اینکه مصرف انرژیِ صنعت بانکداری بیش از دو برابر مصرف انرژیِ شبکه بیت کوین است.

میزان مصرف تقریبی انرژی سالانه برای بیت کوین، طلا و سیستم بانکی

گزارش بالا ابتدا به بررسی تاثیرات زیست محیطیِ (environmental footprints) نظام بانکداری، صنعت طلا و شبکه‌ی بیت کوین پرداخته است، سپس عقلانیت اقتصادی (economic rationality) بیتکوین را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده است. با توجه به نمودار بالا، اینگونه می‌توان نتیجه‌گیری کرد که میزان انرژی مصرفی برای استخراج بیت کوین در سطح قابل قبولی قرار دارد.

با این اوصاف، می‌توانیم اینگونه جمع بندی کنیم که این مشکل صرفاً مرتبط با بیت کوین نیست و سایر پروژه‌های بلاکچین نیز باید اصلاحاتی در شیوه‌ی عملکرد خود ایجاد کنند.

تغییر مسیر از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام در شبکه‌های بلاکچین

گواه اثبات کار (PoW) و گواه اثبات سهام (PoS) از مکانیزم اجماع برخوردارند، هردو این ماکانیزم‌ها بی‌آنکه به تایید شخص ثالثی نیاز داشته باشند، به تنهایی تراکنش‌های بلاکچین را تایید می‌کنند. بیتکوین نیز برمبنای اجماع اثبات کار فعالیت می‌کند. همانگونه که می‌دانید این نوع الگوریتم به صورت امن و یکپارچه طراحی شده است. با این حال، ماینرها به انرژی بسیار زیادی نیاز دارند تا بتوانند معمای رمزنگاری (cryptographic) را حل کنند و در قبال کاری که انجام می‌دهند پاداش بیت کوینی دریافت کنند.

همچنین، اتریوم (Ethereum) نیز از مکانیزم اجماع اثبات کار بهره می‌برد. با این حال، از آنجا که توان عملیاتی بسیار زیادی برای انجام تراکنش‌ها بر روی بلاکچین اتریوم نیاز است، توسعه‌دهندگان اتریوم برای تایید تراکنش‌های این شبکه در حال تغییر به مدل گواه اثبات سهام هستند.

گواه اثبات سهام نیز از الگوریتم رمزنگاری استفاده می‌کند، اما به جای آنکه الگوریتم‌های پیچیده را حل کند، (آنگونه که در شبکه بیت کوین اتفاق می‌افتد) گواه اثبات سهام به مقدار حداقلی کوین برای فریز و استیکینگ کردن (stake) در شبکه نیاز دارد. هر چقدر سرمایه‌گذاری یا استیکینگ (stake) بیشتری وجود داشته باشد، احتمال برنده شدن ماینر برای دریافت کوین از بلوکی خاص بیشتر می‌شود.

بنابراین، هزینه‌ی مصرف انرژی در مدل اجماع گواه اثبات سهام بسیار پایین‌تر است و دیگر در این مدل ضرورتی برای وجود ریگ ماینینگ (mining rig) با مصرف انرژی بالا نیست.

سایر روش‌های اجماع در بلاکچین

گواه اثبات اعتبار (Proof-of-Authority) یکی دیگر از الگوریتم‌های اجماع است که نیاز به استخراج یا استیکینگ ندارد. تعدادی بسیار محدودی از اعتبارسنج‌های قابل اعتماد فرایند تایید را انجام می‌دهند. در این مدل غیرمتمرکز بودن تا حدودی از بین می‌رود، زیرا تا حدودی به پایگاه داده متمرکز شباهت دارد.

سایر الگوریتم‌های اجماع عبارتند از: گواه اثبات سهام نمایندگی شده (Delegated Proof of Stake/DPoS)، گواه اثبات زمان سپری شده (Proof of Elapsed Time/ PoET)، گواه اثبات سوزاندن (Proof of Burn/PoB) و تعداد بسیار زیادی از مدل‌های خلاقانه‌ی دیگر.

شبکه‌ داسک (Dusk Network) و توافقنامه‌ی تفکیک شده بیزانتین (SBA)

یکی دیگر از الگوریتم‌های اجماع، شبکه‌ی داسک و SBA است که سازگاری بیشتری با محیط زیست دارد. شبکه‌ی داسک ضرورت بهره وری انرژی (energy efficiency)، حریم خصوصی، قابلیت دسترسی و سرعت را مطرح می‌سازد و الگوریتم اجماع اصلاح شده‌ی PoS، این نیاز شبکه‌ی داسک را برآورده می‌سازد.

در نتیجه، شبکه‌ی داسک الگوریتم اجماع خاص خود را ساخت. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به چگونگی عملکرد این نوع خاص از الگوریتم به صفحه‌ی الگوریتم اجماع شبکه‌ی داسک نتورک رجوع کنید.

پیروی از اهداف توسعه پایا ایالات متحده (United Nations Sustainable Development Goals) یکی دیگر از اهداف شبکه‌ی داسک است. 15 هدف مجزا وجود دارد، تمام این اهداف در کنار یکدیگر فعالیت دارند تا به هدف ایالات متحده مبنی بر توسعه پایدار با هدف بهبود زندگی بشر و حفاظت از محیط زیست دست یابند.

شبکه‌ی داسک اهداف اصلی برای خود قرار داده است که به هدف نهم (صنعت، خلاقیت و زیرساخت‌ها) و هدف دهم (کاهش نابرابری‌ها- ارائه خدمات مالی و برنامه‌های کاربردی برای همگان) دست یافته است. همچنین، با توجه به عملکرد شبکه‌ی داسک، هدف چهارم (آموزش باکیفیت) و مهمتر از آن هدف دوازدهم (تولید و مصرف مسولیت‌پذیرانه) نیز در حال تحقق یافتن در این شبکه است.

نتیجه‌گیری

در این مقاله به بررسی بی‌عدالتی‌های رهبران سیستم مالی کنونی پرداختیم. آنها انگشت اتهام خود را به سمت بیت کوین و دیگر رمزارزها نشانه می‌گیرند و می‌گویند مصرف انرژی‌ آنها بسیار بالاست و سبب ایجاد تاثیرات مخرب در محیط زیست شده‌اند.

همانطور که پیش‌تر نیز ذکر شد، سطح مصرف انرژی در صنعت طلا و بانکداری نیز بسیار بالاست. با این حال، نباید بگوییم اما آنها خیلی بدتر از ما هستند.

همیشه پروژه‌های بلاکچین بسیار نوآورانه، خلاقانه و زیرکانه بوده‌اند. پروژه‌هایی همانند داسک از پیشگامان در مسیر خلاقیت و نوآوری تلقی می‌شود. اگر از چنین نمونه‌هایی پیروی کنیم و به انرژی تجدیدپذیر در این امر دست یابیم، صنعت بلاکچین دیگر متهم به ارتکاب تخلفات زیست محیطی نخواهد بود و می‌تواند با غلبه بر این مسائل و حل و فصل آنها، اوضاع نابسامان کنونی خود را سروسامان بدهد.

ترجمه و جمع‌آوری: تیم خرید و فروش بیت کوین صرافی ارز دیجیتال همتا پی