ژورنال نویسی در ترید چیست؟ +صفر تا صد ژورنال نویسی ترید
یکی از اقدامات مهم در ترید، مکتوب کردن ریز جزئیات هر معامله است. به این فرایند ژورنال نویسی گفته می‌شود. ژورنال نویسی یکی از پایه‌های ضروری در ترید است. به‌نحوی‌که بعد از یادگیری استراتژی معاملاتی، ضروری است که ژورنال نویسی ترید را هم آغاز کنید و همزمان با معاملات خود به ثبت آن‌ها مشغول شوید.
اگر می‌خواهید بدانید که ژورنال نویسی ترید چیست و واقعا چه اهمیتی دارد، ادامه این مطلب را از دست ندهید.
ژورنال نویسی ترید چیست؟
ژورنال معاملاتی به نوعی خلاصه‌ای از معاملات شماست. هر معامله ویژگی‌های خاص خود را دارد، ویژگی‌هایی که می‌تواند در سود شدن یا ضرر شدن آن معامله نقش داشته باشد؛ عواملی مثل:
- نوع معامله
- نماد موردمعامله
- حجم درگیر معامله
- حد ضرر
- منطق ورود به معامله
- زمان ورود به معامله
- نتیجه نهایی
- …
یادداشت کردن ویژگی‌های هر معامله در بازار به شما کمک می‌کند تا بتوانید یک دورنمای واقعی از وضعیت ترید خود داشته باشید. همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم، ژورنال‌نویسی ترید در واقع چیزی به جز یادداشت کردن مشخصات هر ترید نیست. ژورنال معاملاتی می‌تواند همینقدر ساده باشد یا اینکه پیچیده‌ترش کنید: مثلاً می‌توانید ستون‌هایی مثل احساسات در لحظه بازکردن معامله هم برای بررسی روانشناسی معاملات خود اضافه کنید. در تصویر زیر یک نمونه از ژورنال معاملاتی واقعی را مشاهد می‌کنید.
بنابراین ژورنال از ستون‌هایی تشکیل شده است که شامل ویژگی‌های یک معامله می‌شود. به عبارتی دیگر ژورنال معاملاتی خلاصه‌ای قابل بررسی و تحلیل از تمام تریدهای شما خواهد بود.
اهمیت ژورنال نویسی در بازارهای مالی
ژورنال معاملاتی به شما نشان می‌دهد که کدام قدم‌ها در بازار خطاست و کدام اقدامات را باید تکرار کنید. موفقیت در معاملات حاصل تکرار قدم‌های درست است. اما تکرار قدم‌های درست نیازمند آگاهی است. وارن بافت در جایی می‌گوید:
ریسک از نادانستن شما نشأت می‌گیرد.
شما برای اینکه بر روند معاملات خود آگاه باشید و بدانید که چگونه عملکردی دارید، باید ژورنال‌نویسی در ترید را یاد بگیرید.
مزایای ژورنال‌نویسی در ترید
چرا ژورنال‌نویسی به پایه ثابت تمام تریدرها تبدیل شده است؟ چرا اولین موضوع بعد از طراحی استراتژی معاملاتی، استفاده از ژورنال معاملات است؟ در این قسمت درباره مزایای ژورنال نویسی ترید صحبت می‌کنیم. از اهمیت ژورنال نویسی در بازارهای مالی بیشتر می‌گوییم و سعی می‌کنیم به شما نشان دهیم که چرا حتماً باید تمام معاملات خودتان را مستند و مکتوب کنید.
شناسایی نقاط قوت و ضعف
اولین و مهم‌ترین مزیت ژورنال معاملاتی این است که به شما اجاره می‌دهد تا به گذشته برگردید و معاملات خودتان را مرور کنید. از احساسی که در زمان باز کردن معامله داشتید تا استراتژی معامله و همچنین میزان پایبندی به استراتژی خود را می‌توانید در ژورنال بیاورید. این کار باعث می‌شود تا در آینده بتوانید نقاط قوت و ضعف خودتان را شناسایی کرده و به بهبود استراتژی یا سبک معاملاتی خود بپردازید.
کمک به پایبندی به استراتژی معاملاتی
اگر یک استراتژی معاملاتی قوی دارید و می‌دانید که بر اساس تست‌هایی که گرفته‌اید، یک استراتژی سودده است، ژورنال‌نویسی می‌تواند شما را به استراتژی‌تان پایبند کند. برت استینبرگر می‌گوید:
ژورنال معاملاتی مثل یک بیزینس پلن است که اگر به‌درستی نوشته شود، پایبندی به آن تفاوت میان باخت و برد را در هر تلاش تعیین می‌کند.
به عبارتی وقتی معاملات خود را مکتوب می‌کنید، می‌توانید ببینید که زمان‌های پایبندی به استراتژی حسابتان بیشتر در سود بوده و در نتیجه تشویق می‌شوید تا در مواقع هیجانی، به جای تصمیم‌های لحظه‌ای، بر اساس استراتژی خود عمل کنید.
کشف الگوهای رفتاری
اهمیت پیدا کردن الگوهای رفتاری در ترید کمتر از استراتژی معاملاتی نیست. اینکه بدانید در چه روزهایی عملکرد بهتری دارید، چه وقت‌هایی خسته‌اید و چه حجمی از معاملات برای شما بهینه است، همگی جزو مواردی هستند که با ژورنال‌نویسی در بازارهای مالی قابل کشف هستند. وقتی صفر تا صد یک معامله را مکتوب می‌کنید، این فرصت را به خودتان داده‌اید تا با تحلیل آن بتوانید بهترین و بهینه‌ترین حالت معامله‌گری خودتان را پیدا کنید.
مدیریت ریسک آسان
پایبندی به حد ضرر و اجتناب از باز کردن پوزیشن با حجم بالا دو کاری است که برای خیلی از تریدرهای مبتدی سخت است. ژورنال معاملاتی شما را موظف می‌کند تا به اصول مدیریت ریسک خود پایبند باشید. بر اساس ژورنال می‌توانید رصد کنید که زمان‌هایی که به مدیریت ریسک اهمیت نداده‌اید، چه میزان ضرر کرده‌اید و پس از آن بر اساس ژورنال، وقت‌هایی که می‌خواهید بیشتر از میزان مشخص‌شده در استراتژی ریسک کنید، جلوی خودتان را بگیرید.
مستند کردن معاملات
اینکه بتوانید بعدها به معاملات خود برگردید و از اینکه در لحظه باز کردن معامله چه حس و حالی داشته‌اید یا بفهمید چه اشتباهی در معاملات شما پرتکرار بوده به‌خودی‌خود جذاب است. ژورنال‌نویسی در ترید به شما این امکان را می‌دهد تا بتوانید در بازه‌های زمانی بزرگ‌تر مثل یک فصل، عملکرد خودتان را محک بزنید و ببینید که چگونه می‌توانید بهترین ستاپ معاملاتی را برای خودتان ترتیب دهید.
۵ قدم برای شروع ژورنال نویسی در ترید
ژورنال‌نویسی در ترید کار سختی نیست و بیشتر تبدیل کردن آن به یک روتین است که آن را برای دیگران دشوار می‌کند. برای همین بهتر است قدم‌هایی را برای ژورنال‌نویسی تعریف کنید تا به نظرتان خیلی هم دشوار نباشد و بتوانید با قدم‌های کوچک شروع کنید. در اینجا ۵ قدم برای ژورنال‌نویسی و استفاده از آن تعریف کرده‌ایم.
انتخاب پلتفرم یا نرم افزار ژورنال نویسی
قدم اول این است که بدانید چگونه و در کجا می‌خواهید این اطلاعات را ثبت کنید. روش سنتی ژورنال‌نویسی استفاده از دفترچه معاملات است. شما می‌توانید با هر دفتر یا دفترچه‌ای که دارید شروع کنید و با چند خط‌کشی ساده جدول‌هایی بسازید. هنوز هم با وجود رایانه، بسیاری توصیه می‌کنند تا از دفترچه معاملات در کنار خود استفاده کنید. ولی شما می‌توانید از نرم‌افزارهایی مثل اکسل، گوگل شیت یا نرم‌افزارهای تخصصی برای ثبت رکورد معاملات مثل سوئیست استفاده کنید.
توجه کنید که این مرحله شما را نباید معطل کند. فقط ببینید که با کدام روش یا وسیله راحت‌تر هستید: کاغذ یا دیجیتال، نرم‌افزار یا اکسل. هر کدام که برایتان راحت‌تر بود، گزینه خوب شماست و می‌توانید با همان شروع کنید. برای مطالعه بیشتر می‌توانید سری به مطلب «نرم افزار ژورنال نویسی» بزنید. در آنجا درباره تمام ابزارهایی که برای ژورنال‌نویسی در دسترس شماست، صحبت کرده‌ایم.
وارد کردن اطلاعات کلیدی
ژورنال معاملاتی می‌تواند جزئیات زیادی داشته باشد. اما برای شما نیاز نیست که تمام اطلاعات موجود را در نظر بگیرید. کافی است از اطلاعات کلیدی استفاده کنید. برای شروع ستون‌هایی با عناوین زیر بسازید:
- تاریخ
- نماد مورد معامله (یا جفت‌ارز مورد معامله مثل BTC/USDT)
- نوع معامله (Long یا Short)
- حد ضرر و حد سود یا میزان R/R
- استراتژی
- نتیجه نهایی (سود یا ضرر یا حتی Risk Free)
- توضیحات
تمام ستون‌ها مشخص هستند به جز ستون توضیحات. در ستون توضیحات می‌توانید بیشتر درباره پوزیشن، علت باز کردن، علت بستن معامله و همچنین احساسات خود در زمان باز و بسته کردن پوزیشن بنویسید. در آینده می‌توانید به جای ستون توضیحات، از ستون‌های اختصاصی مثل احساس زمان باز کردن معامله یا دلیل بستن معامله استفاده کنید.
ثبت روزانه معاملات
در شروع خودتان را موظف کنید که در پایان روز حتماً معاملات خودتان را به ژورنال منتقل نمایید. بعد از مدتی نزدیک به دو هفته می‌بینید که این کار تبدیل به یک روتین و عادت در شما شده و دیگر آن را فراموش نمی‌کنید. برای این قدم می‌توانید هشدار یا آلارم‌هایی را روی گوشی یا ساعت رومیزی‌تان تنظیم کنید. در مطلب «آموزش ژورنال‌نویسی در ۵ قدم!» به صورت کامل توضیح می‌دهیم که چگونه یک ژورنال معاملاتی بسازید.
تحلیل ژورنال معاملاتی
ثبت داده‌های معاملات نباید بدون استفاده رها شود. هدف اصلی نه ثبت، بلکه تحلیل معاملات است. شما قرار است با کمک ژورنال‌نویسی ترید، ضمن کمک به پایبندی به استراتژی، بتوانید شرایط بهینه معامله‌گری خودتان را هم پیدا کنید. در نتیجه شما نیاز دارید تا بتوانید ژورنال معاملاتی خود را تحلیل کنید. در شروع می‌توانید به صورت هفتگی به ژورنال خود سر بزنید و داده‌های آن را جمع‌بندی کنید. درصد وین ریت (Win Rate) استراتژی خود را محاسبه کنید، با داده‌های تست استراتژی تطبیق دهید و خلاصه ببینید معاملات شما بهتر از تصورتان بوده است یا نه.
در آینده می‌توانید این کارها را به صورت ماهانه و سپس فصلی انجام دهید. تحلیل داده‌های ژورنال می‌تواند به تغییرات جزئی در استراتژی هم منجر شود. فراموش نکنید که هدف نهایی بهینه کردن نتیجه معاملات شماست.
یادداشت‌برداری از ایده‌ها و احساسات
یکی دیگر از مهم‌ترین قدم‌ها در ژورنال‌نویسی، یادداشت کردن احساسات، افکار و ایده‌ها در زمان معامله‌گری است. برای مثال، اگر جایی از یک معامله باز دچار این حس شدید که باید ریسک فری (Risk Free) کنید یا اینکه معامله را ببندید، آن را یادداشت کنید. در بلندمدت خواهید دید که پایبندی به حد ضرر و حد سود (یا همان استراتژی معاملاتی) بهتر است و دیگر کمتر به این وسوسه‌ها گوش می‌دهید.
انواع روش‌های ژورنال نویسی ترید چیست؟
ژورنال‌نویسی در ترید به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. بهترین روش ژورنال‌نویسی همان روشی است که با آن راحت باشید و راحت‌تر بتوانید معاملات خود را تحلیل کنید. بااین‌حال در ادامه می‌توانید معرفی روش‌های مختلف ژورنال‌نویسی را ببینید: بعضی از این روش‌ها می‌توانند برای تحلیل مناسب باشند اما استفاده روزمره از آن‌ها پردردسر است.
ساده و مینیمال
یک روش ژورنال‌نویسی، حذف جزئیات و وارد کردن داده‌های یک معامله است. این روش بیشتر برای بک تست گرفتن از استراتژی استفاده می‌شود و هدف فقط اندازه‌گیری درصد Win Rate و محاسبه نسبت‌هایی مثل R/R است. البته استفاده از این روش برای افرادی که نمی‌خواهند مطالعه ژورنال سخت باشد اینکه تابه‌حال ژورنال ننوشته‌اند هم مناسب است. چراکه هم خواندن آن آسان است و هم وقت کمی از تریدر می‌گیرد.
توضیحی و با جزئیات
روش دیگر ژورنال‌نویسی، وارد کردن جزئیات به ژورنال است. در این روش شما می‌توانید هر جزئیاتی که مد نظر دارید، از جمله احساسات حین معامله، افکار قبل و بعد معامله، تحلیل نقطه ورود و خروج و هر مورد دیگری را وارد ژورنال‌نویسی خود کنید. مطالعه و تحلیل این مدل از ژورنال نویسی وقت بیشتری می‌خواهد اما دقت آن هم بیشتر است و درست مثل یک دفترچه خاطرات روزانه، قابلیت برگشت به گذشته را برایتان فراهم می‌کند.
ژورنال‌نویسی تصویری
روش دیگری که برای ژورنال‌نویسی وجود دارد، استفاده از نمودارها و امکانات نرم‌افزاری برای تحلیل تصویری ژورنال است. در این حالت شما حتماً باید از یک نرم‌افزار مثل اکسل کمک بگیرید و با استفاده از آن، داده‌ها یا نسبت‌های معاملات خودتان را تصویرسازی کنید. ژورنال نویسی تصویری می‌تواند روشی انگیزه‌بخش برای ادامه دادن ژورنال باشد و تحلیل داده‌ها را هم آسان می‌کند؛ اما درعین‌حال ایجاد یک زیرساخت در این روش می‌تواند زمان‌بر باشد.
مهم‌ترین نکات ژورنال‌نویسی که باید رعایت کنید!
نکات مهم ژورنال‌نویسی ترید در انتخاب نرم‌افزار یا روش ژورنال‌نویسی خلاصه نمی‌شود. مهم است که در زمانی که ژورنال معاملاتی خود را پر می‌کنید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- تنها واقعیت‌ها را بنویسید. در ژورنال شما با خودتان رقابت نمی‌کنید، بلکه به خودتان کمک می‌کنید. قرار نیست ژورنال شما ایده‌آل یا بهترین باشد. در نتیجه تنها واقعیت‌ها را بنویسید و از نوشتن معاملات به نحوی که حق به جانب شما باشد، خودداری کنید.
- به صورت دوره‌ای ژورنال معاملاتی را تحلیل کنید. ثبت معاملات به تنهایی کافی نیست. حتی اگر در سود هستید و اتفاق خاصی نیفتاده است، به صورت دوره‌ای به سراغ ژورنال خود بروید و معاملات خود را تحلیل کنید. نتیجه می‌تواند ادامه دادن شیوه قبلی باشد؛ اما رسیدن به همین نکته مهم است.
- برای ژورنال‌نویسی آموزش ببینید. اینکه بدانید ذکر چه نکته‌هایی در ژورنال اهمیت بیشتری دارد، مهم است. آموزش ژورنال نویسی به شما کمک می‌کند تا مهم‌ترین اطلاعات را در ژورنال خود بیاورید و به نحوی اطلاعات را وارد کنید که تحلیل آن‌ها ساده‌تر باشد.
جمع‌بندی
ژورنال نویسی در ترید یکی از قدم‌های اول برای شروع مسیر تریدر شدن است. اگر یک استراتژی معاملاتی تدوین کرده‌اید و آخرین قدم‌های تست و آزمایش را هم برداشته‌اید، شما آماده آن هستید تا با نوشتن ژورنال معاملاتی قدم‌های اول را در بازارهای مالی بردارید. اهمیت ژورنال‌نویسی در بازارها را دست کم نگیرید و از همین امروز تمام معاملات خودتان را مکتوب کنید.
