استخراج اتریوم بعد از مرج چه تغییری کرد؟ + جایگزینها
آیا پایان استخراج اتریوم به معنای پایان دوران طلایی ارزهای دیجیتال است؟ با اجرای موفق آپدیت مرج در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲، این پرسش در ذهن بسیاری از علاقهمندان به ارزهای دیجیتال شکل گرفت. در این مقاله، به بررسی دقیق این تغییر بزرگ، دلایل آن، پیامدهایش برای بازار ارزهای دیجیتال و همچنین جایگزینهای مناسب برای استخراج اتریوم میپردازیم.
یکی از بزرگترین تغییرات تاریخ اتریوم در تاریخ ۱۵سپتامبر۲۰۲۲ (۲۴شهریور۱۴۰۱) اتفاق افتاد. درپی فرآیندی بهنام بهروزرسانی مرج (The Merge) مکانیسم اجماع شبکه بلاک چین اتریوم، از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) به اثبات سهام (Proof of stake) تغییر کرد.
تبعات این تغییر، تفاوت بین اثبات کار و اثبات سهام به همراه چندوچون استخراج اتریوم در گذشته و حالا، بخشی از مطالبیست که در این صفحه از مجله همتاپی میخوانید.
آیا هنوز میشود اتریوم استخراج کرد؟
خیر، پس از انتقال اتریوم به الگوریتم اثبات سهام، دیگر امکان استخراج این ارز دیجیتال وجود ندارد. البته، در زمان ادغام شبکه اثبات کار و اثبات سهام اتریوم، برخی از اعضای شبکه که ماینرها و توسعهدهندگان بودند، با تغییرات جدید موافقت نکردند و به اجماع نرسیدند!
در نتیجه، از شبکه اصلی جدا شده و شبکه جدید خود را تشکیل دادند و با همان سیستم قبل بهکار خود ادامه دادند. به شاخهایشدن شبکه اتریوم قبلی و جداشدنش از شبکه اصلی فورک (Fork) میگویند. اتریوم جدید را هم اصطلاحأ با نام اتریوم اثبات کار (ETHW) میشناسند.
ناگفته پیداست که این فورک انسجام و پایستگی زنجیره اصلی را ندارد و به دلیل کوچکبودنش، امنیت و ارزش مالی کمتری دارد.
انتقال اتریوم از اثبات کار به به اثبات سهام
در مدل قبلی شبکه اتریوم، استخراج اتر به واسطه سنجش توان محاسباتی ماینرها، از طریق حل محاسبات پیچیده ریاضی انجام میشد و نیازمند تجهیزات سختافزاری قدرتمندی مثل کارتهای گرافیک بود. اما در الگوریتم اثبات سهام دیگر خبری از صرف انرژی خیلی زیاد برای حل مسائل پیچیده نیست.
در استخراج اتریوم با الگوریتم اثبات سهام، ماینرها جای خود را به اعتبارسنجها دادند. همانطور که میدانید یکی از مهمترین فاکتورهای پذیرش شبکههای بلاک چینی، حفظ امنیت است که در سازوکار جدید هم توجه بسیار زیادی به آن شدهاست.
پس از این بهروزرسانی، سازوکار استخراج که با هدف جلوگیری از حمله ۵۱درصدی و تبانی گروهی از نودها یا ذینفعان شبکه برای کسب سود بیشتر طراحی شده بود، جای خود را به مفهوم جدید اعتبارسنجی (Validation) داد.
تبدیل ماینرها به اعتبارسنج
گفتیم که ماینرها با حل محاسبات سخت و پیچیده ریاضی، موفق به ایجاد بلاک جدید در زنجیره بلاک چینی اتریوم میشدند و با وجود سختی این کار و شفافیت و امنیتی که در شبکه وجود داشت، باز هم سایه سیاه هک شدن و حمله ۵۱دصدی خطری جدی بهحساب میآمد. به همین خاطر بهتر بود که نودها خود به بخشی از اعتبار و دارایی شبکه تبدیل شوند.
به این منظور پاداش ماندن و فعالیت داشتن در شبکه تغییر کرد. در الگوریتم اثبات سهام هر گره با قفلکردن بخشی از اعتبار خود در شبکه، میتواند حق ایجاد بلاک جدید را داشته باشد.
سهامگذاری یا استیکینگ
استیکینگ (Staking) در شبکه اتریوم تقریبا مثل سرمایهگذاری در بانک است. بخشی از دارایی شما (حتما باید از بیش از ۳۲ اتریوم باشد) برای کسب اعتبار بیشتر در فرآیند اعتبارسنجی در شبکه اتریوم قفل میشود. به پشتوانه اعتبار قفلشده، شما شانس اعتبارسنجی تراکنشها و افزودن بلاک جدید را بهدست میآوردید.
از آنجا که فرآیند ایجاد بلاک کاملا تصادفیست، هرچه میزان اتریوم قفلشده شما بیشتر باشد، شانس شما برای انتخابشدن بهعنوان اعتبارسنج بالاتر میرود. ناگفته نماند که با سهامگذاری قسمتی از سرمایهتان در شبکه، بهعنوان اعتبارسنج عمل میکنید و در کنار کمک به افزایش امنیت این امر خود به خود امنیت شبکه اتریوم را بالا میبرد.
بهترین جایگزینها اتریوم برای استخراج؛ بعد از مرج
حالا که استخراج اتریوم از طریق ماینینگ انجام نمیشود، چه جایگزینهای مناسبی بهجای آن داریم؟ بعد از مهاجرت اتریوم از الگوریتم اثبات کار به اثبات سهام، ماینرهای اثبات کار یا باید دستگاههای ماینینگ خود را میفروختند یا جایگزین دیگری برای اتریوم پیدا میکردند. در ادامه لیستی از این جایگزینها را میخوانید.
اتریوم کلاسیک (ETC)
در سال ۲۰۱۶ حادثهای به نام هک دائو (DAO) رخ داد که برای تاریخ ارزهای دیجیتال و به خصوص اتریوم اتفاق بزرگ و تاثیرگذاری بود. DAO مخفف عبارت «Decentralized Autonomous Organization» به معنی سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز است. در واقع دائو سازمانی غیرمتمرکزیست که از قراردادهای هوشمند، برای مدیریت خود استفاده میکند و تصمیمگیریها در آن با رأیگیری انجام میشود.
هک این سازمان باعث شد تا چالشهایی در شبکه اتریوم ایجاد شود. درپی این اختلالات و چالشها، شبکه اتریوم به: اتریوم اصلی (Ethereum) و اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic) تبدیل شد.
اتریوم کلاسیک یکی از فورکهای مهمیست که بعد از هک DAO ایجاد شده است. این ارز دیجیتال با تمرکز بر توسعه قراردادهای هوشمند کار میکند و از الگوریتم اثبات کار پیروی میکند.
زیکش (ZEC)
یکی از ارزهای دیجیتال دیگری که امکان ماین کردنش وجود دارد و میتواند برای ماینرها به جایگزین خوبی بهجای اتریوم اثبات کار تبدیل شود، ارز دیجیتال زی کش است. زی کش از الگوریتم Equihash استفاده میکند و فورکی از انشعابات بیت کوین است. این الگوریتم در برابر حملات ASIC مقاومت خوبی دارد.
مهمترین مزیت زی کش نسبت به بیت کوین تمرکز بر خصوصیسازی تراکنشها و استفاده از الگوریتم اثبات دانایی صفر در رمزنگاریست.
از بهترین کیف پولهای زی کش برای موبایل میتوان به کیف پول کوینومی (Coinomi)، گوادرا (Guadra) و آیبیتکام (ibitcome) اشاره کرد.
ورت کوین (VTC)
ارز دیجیتال ورت کوین (Vertcoin) یک ارز دیجیتال منبع باز و بهشدت غیر متمرکز است. ارز دیجیتال منبع باز به آن دسته از ارزهایی گفته میشود که کد منبع آنها در اختیار همه قرار میگیرد و هر کسی میتواند عملکرد آنها را بهبود دهد. این میزان از شفافیت باعث بهبود مداوم و مستمر ارز ورت کوین شده که بسیار مورد توجه کاربرانش قرار گرفته است.
کارمزد تراکنشها در ورت کوین پایین بوده و برای استخراج نیاز به کارتهای گرافیک تخصصی ندارند.
ریون کوین (RVN)
رین کوین (Ravencoin) هم مانند ورت کوین یک ارز دیجیتال منبع باز است. یکی از دلایل محبوبیت این ارز توکنسازی داراییهاست. سادگی استفاده و کارمزدهای پایین را همی میتوان از دیگر دلایل استفاده و جایگزین کردنش با اتریوم دانست. این ارز دیجیتال بر پرداخت های سریع و امن تمرکز دارد و از الگوریتم KawPow استفاده میکند.
ارگو (ERG)
خیلیها ارز دیجیتال ارگو (ERGO) را ترکیبی از بهترین ویژگیهای اتریوم و بیت کوین میدانند. در واقع ارگو یک آلت کوین است (آلت کوینها ارزهای دیجیتالی هستند که بعد از بیت کوین ایجاد شدند و پروتکل و بلاک چین خود را دارند). ارگو از لحاظ تأیید تراکنشها بر پایه الگوریتم اثبات کار، محدودیت عرضه و طراحی سادهای که دارد به بیت کوین شبیه است و از نظر قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند، پشتیبانی از زبانهای برنامهنویسی مختلف و تمرکز بر دیفای با اتریوم مشابهت دارد.
هِوِن پروتکل (XHV)
مکانیسم ضربکردن و سوزاندن (Mint and Burn) یکی از مهمترین مفاهیم در رابطه با ارز «هون پروتکل» (Haven Protocol) است که به واسطه آن، هون پروتکل میتواند هم از مزیتهای ارزهای دیجیتال با نوسانات قیمتی (مثل XHV) و هم از ویژگیهای ارزهای فیات (مثل xUSD) استفاده کند.
در توضیح ضربکردن و سوزاندن» به این مثال توجه کنید: فرض کنید در ازای دادن مقداری طلا (مثلا XHV) از ضرابخانهِ، پول کاغذی (مثلا xUSD) دریافت کنید. این همان فرآیند ضربکردن است. در واقع شما قرار است با قفلکردن مقدار مشخصی از XHV مقدار معادلی از xUSD بهدست آوردید.
برعکس این فرآیند هم امکانپذیر است که مفهوم سوزاندن را معنی میکند. اسکناسهای کاغذی (XHV) را به ضرابخانه بر میگردانید و معادلش طلا (xUSD) دریافت میکنید. در واقع با سوزاندن xUSD مقدار مشخصی XHV بهدست میآورید.
توکنهای بومی هون پروتکل قابلیت مبادله دارند و این ارز بر پایه الگوریتم اثبات کار فعالیت می کند.
سخن پایانی
به روزرسانی مرج در ابتدا ماینرهای اتریوم را با نگرانی جدیای روبهرو کرد اما با آنچه که در این مقاله خواندید، حتما متوجه شدهاید که این نگرانی خیلی زود برطرف شد و جایگزینهای مناسبی برای اتریوم در دسترس قرار گرفت. شما طرفدار کدام دستهاید؟ ماینینگ یا استیکینگ؟