کاردانو چیست؟

کاردانو یک بلاکچین نسل سومی است که ارز دیجیتال آدا (ada) هم به عنوان توکن رسمی آن، شبکه کاردانو را تقویت می‌کند. این ارز دیجیتال از جهاتی شبیه به بلاکچین اتریوم و ارز آن، اتر است.

برخی از افراد معتقدند بیت کوین را می‌توان به عنوان طلای دیجیتال در نظر گرفت. بیت کوین که در سال 2008 توسط ساتوشی ناکاموتو ایجاد شد و به عنوان یک بلاکچین نسل اولی شناخته می‌شود، واقعا ارزش زیادی دارد. با این حال یک مشکل بزرگ، از ابتدا بر سر طلای درخشان بیت کوین سایه انداخته بود؛ مقیاس پذیری آن است.

بعد از بیت کوین، اتریوم به عنوان نسل دوم بلاکچین‌ها وارد عرصه ارزهای دیجیتال شد. اگرچه اتریوم توانست مشکلات مربوط به بیت کوین را تا حدی جبران کند، اما همچنان مسائل مربوط به مقیاس‌پذیری را داشت. کاردانو بلاکچینی است که برای بهود مقیاس پذیری به وجود آمده است. درواقع این بلاکچین این ادعا را دارد که می‌تواند این مسئله بزرگ کریپتوکارنسی را حل کند.

هدف از ایجاد کاردانو چیست؟

کاردانو (cardano) در سال 2017 راه‌اندازی شد. همانطور که گفتیم، کاردانو خود را به عنوان نسل سوم بلاکچین‌ها معرفی کرده است. کاردانو هدف خود را بهبود عملکرد ارزهای دیجیتال در ویژگی‌هایی مثل مقیاس‌پذیری عنوان کرده است، چیزی که بیت کوین و اتریوم نتوانستند به طور کامل به آن دست پیدا کنند.

چارلز هاسکینسون (charles hoskinson) خالق کاردانو است. او در ابتدا به عنوان یکی از هم-بنیانگذاران اتریوم شناخته می‌شد. هاسکینسون در سال 2014 به دلیل اختلاف با ویتالیک بوترین، از دیگر بنیان‌گذاران اتریوم، در مورد اینکه پروژه اتریوم شکل تجاری به خود بگیرد یا نه، با تیم اتریوم اختلاف پیدا کرد.

هاسکینسون کاردانو را به عنوان یک بلاکچین مقیاس‌پذیرتر و پایدارتر از بیت کوین و اتریوم معرفی کرده است. وی معتقد است که همکاری و کار با کاردانو راحت‌تر از دیگر بلاکچین‌ها است.

هنریک گبینگ (henrik gebbing)، مدیر عامل بنیاد متولی ارزهای دیجیتال فیونا (fiona)، گفته است:

توسعه مداوم کاردانو که توسط حامیانش به عنوان “قاتل اتریوم” نامیده می‌شود، توسط بنیاد کاردانو، موسسه تحقیقاتی iohk و نیز کمپانی emurgo انجام و پشتیبانی می‌شود.

از دیگر عواملی که سبب شد تا کاردانو محبوبیت قابل توجهی در مقایسه با بیت کوین و اتریوم پیدا کند، تفاوت مکانیزم کار آن‌ها است.

بیت کوین و اتریوم بر اساس مکانیزم گواه اثبات کار (pow) فعالیت می‌کنند، در حالی‌که کاردانو از مکانیزم اثبات سهام  (pos)بهره می‌برد. با استفاده از مکانیزم اثبات سهام شما در واقع دیگر انرژِی بسیار زیاد مصرفی در روش گواه اثبات کار را نخواهید داشت. در ادامه بیشتر درباره این مکانیزم بر بستر کاردانو توضیح می‌دهیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به سایت کاردانو مراجعه کنید.

چه کسانی در ایجاد کاردانو مشارکت کرده‌اند؟

در ایجاد و توسعه شبکه کاردانو 3 شریک با هم همکاری داشته اند:

• بنیاد غیرانتفاعی کاردانو (cardano foundation)
• emurgo
• iohk

بنیاد غیرانتفاعی کاردانو

بنیاد کاردانو یک سازمان غیرانتفاعی مستقل و مستقر در سوئیس است. این بنیاد وظیفه دارد تا زیرساخت شبکه کاردانو را ارتقا دهد و برای تقویت آن به عنوان ابزاری برای سیستم‌های مالی و اجتماعی تلاش می‌کند.

بخش دیگری از ماموریت بنیاد کاردانو، تعامل و حمایت از جامعه کاردانو است. این بنیاد به توسعه ابزارهایی کمک می‌کند که کاردانو می‌تواند به وسیله‌ی آن‌ها برای حل مشکلات به شیوه‌های جدید اقدام کند.

emurgo؛ دیگر شریک کاردانو

emurgo به عنوان دیگر عضو موسس پروتکل کاردانو فرصت‌های تجاری را توسعه و رشد می‌دهد و از آن‌ها پشتیبانی می‌کند. این عضو تلاش دارد تا ادغام کسب و کارها در سیستم بلاکچین کاردانو را عملی کند.

امورگو از طریق سرمایه‌گذاری‌های تجاری خود به پذیرفته شدن کاردانو کمک می‌کند. این شرکت در کشورهای مختلفی از جمله سنگاپور و ژاپن دفتر رسمی دارد.

هدف emurgo این است تا با حمایت از ایده‌های موثر با پتانسیل ایجاد تغییرات مثبت در طیف وسیعی از بخش‌ها، به ویژه موارد زیر در کاردانو تحول ایجاد کند:

• خدمات مالی
• زنجیره تامین
• خرده فروشی
• مراقبت‌های بهداشتی
• بخش عمومی و اینترنت اشیا (iot)

ihok؛ شریک آکادمیک ایجاد کاردانو

ihok یک شرکت فناوری و مهندسی است که کار ساخت ارزهای دیجیتال و بلاکچین را برای موسسات دانشگاهی، شرکت‎های خصوصی و نهادهای دولتی انجام می ‌دهد.

این شرکت که توسط چارلز هاسکینسون و جرمی وود تاسیس شده است، به علاوه برای طراحی، ساخت و نگهداری از پلتفرم کاردانو هم قرارداد دارد. این شرکت غیرمتمرکز، از تیم‌های پویا در سراسر جهان تشکیل شده است.

شرکت ihok همچنین در زمینه ترویج مطالعات آکادمیک بلاکچین توسط مربیان و دانشگاهیان در دوره‌های توسعه‌یافته فعال است.

نقشه راه کاردانو چیست؟

پروژه کاردانو یک نقشه راه توسعه عمیق (in-depth development) شامل 5 مرحله اولیه را گردآوری کرده است. این مراحل که مزین به اسامی هنرمندان و فیلسوفان است، به ترتیب زیر پیش می‌رود. در زیر اسم هر مرحله اقداماتی که انجام می‌شود نوشته شده است:

1. بایرون (byron):

شبکه کاردانو با عملکرد اولیه (انتقال آدا (ada))، فعال می‌شود.

1. شلی (shelley):

قدم‌هایی در جهت تمرکززادیی برداشته می‌شود، با استفاده از گره‌های اجرا شده توسط جامعه.

1. گوگن (goguen):

قراردادهای هوشمند در شبکه فعال می‌شوند.

1. باشو (basho):

زنجیره‌های جانبی معرفی می‌شوند که مقیاس‌پذیری و قابلیت همکاری را افزایش می‌دهند.

1. ولتر (voltaire):

به واسطه حاکمیت و خودتامینی مالی، آدا (ada) کاملا غیرمتمرکز می‌شود.

در حال حاضر در مرحله گوگن از نقشه راه کاردانو هستیم.

کاردانو چگونه کار می‌کند؟

گفتیم که کاردانو برخلاف بیت کوین و اتریوم از مکانیزم اثبات سهام بهره می‌برد. در این روش که از استیکینگ (staking) استفاده می‌کند، شرکت‌کنندگان مقادیر مشخصی از ارز دیجیتال شبکه کاردانو و ارز آدا را برای کسب حق مشارکت در شبکه کاردانو واریز می‌کنند.

یکی از نظرات در مورد ارز کاردانو توسط دنیل هیل (daniel hill)، رئیس شرکت استراتژی ویل هلث، عنوان شده است:

پروتکل کاردانو به گونه‌ای طراحی شده است تا مصرف انرژی را در طول فرآیند تولید بلاک‌های خود به حداقل برساند.

در ادامه با نحوه‌ی کار مکانیزم اثبات سهام کاردانو بیشتر آشنا می‌شوید.

اثبات سهام کاردانو چگونه کار می‌کند؟

مکانیزم اثبات سهام کاردانو به این صورت است که شما به عنوان یک کاربر شبکه کاردانو باید برای اعتبارسنجی تراکنش‌هایی که در شبکه آن انجام می‌شوند، مقداری سهام را به عنوان ضمانت در شبکه کاردانو قرار دهید. به این فرآیند استیک سهام می‌گویند.

در این روش، شما ارزهای آدا خود را در یک مکان که با نام استخر استیک (stake pool) شناخته می‌شود، قرار می‌دهید تا به امنیت شبکه کمک کنید. اما این فرآیند چطور انجام می‌شود؟

چنانچه فردی قصد داشته باشد شبکه را دستکاری کند، تمام ارزهای آدا را که در استخر استینگ گرو گذاشته است، از دست خواهد داد.

استخر استیکینگ به عنوان نوعی گره در شبکه وظیفه اعتبارسنجی تراکنش‌های شبکه را بر عهده دارد. این استخر علاوه بر مشارکت‌کنندگان و گروگذارندگان آدا، یک مالک دارد که وظیفه حفظ استخر را بر عهده دارد.

به علاوه کسانی که با گرو گذاشتن ارز آدا در استخرهای استیکینگ به امنیت شبکه کمک می‌کنند، بر اساس میزان ارزهای آدا خود در استخر سود کسب می‌کنند. به این ترتیب پاداش حفظ امنیت به افراد داده می‌شود.

مکانیزم اثبات سهام کاردانو اوروبوروس (ouroboros) نامیده می‌شود.

طرز کار مکانیزم اثبات سهام کاردانو با نام اوروبوروس (ouroboros)

اوروبوروس در کاردانو به شکل زیر عمل می‌کند:

1. در بلاکچین کاردانو هر بلاک به واحدهایی تقسیم می‌شود که اسلات (slot) نامیده می‌شود. اطلاعات و داده‌های مربوط به شبکه کاردانو در هر کدام از این اسلات‌ها ذخیره می‌شود.
2. مجموعه‌ای از اسلات‌ها با هم واحد دیگری به نام اپیک (epoch) را تشکیل می‌دهند.
3. مکانیزم اوروبوروس به صورت تصادفی استخرهای استیکینگ را به عنوان رهبران اسلات (slot leader) انتخاب می‌کند.

یک رهبر اسلات مسئولیت ایجاد یک بلاک جدید در بلاکچین کاردانو را بر عهده دارد. این کار با تایید تراکنش‌هایی که در اسلات انتخاب شده‌اند، صورت می‌گیرد. هر بار که رهبر اسلات بلاک جدیدی را تولید می‌کند که در بلاکچین تایید شده است، مالک استخر و شرکت‌کنندگان آن پاداش دریافت می‌کنند. پاداش آن‌ها به صورت آدا (ada) داده می‌شود.

1. ایجاد هر بلاک جدید در شبکه کاردانو به طور متوسط 20 ثانیه طول می‌کشد.

نکته: این مورد را با ایجاد بلاک‌ها در بیت کوین که به طور متوسط 10 دقیقه طول می‌کشد مقایسه کنید. خب حالا کدام یک مقیاس‌پذیرتر است؟

ساختن کاردانو؛ 2 لایه بر بلاکچین کاردانو

اکوسیستم کاردانو به عنوان یک پلتفرم بلاکچین نسل سوم متشکل از دو لایه، (csl) و (ccl)، ساخته شده است. این 2 لایه به عنوان اجزای اساسی هر تراکنش عمل می‌کنند. در ادامه این دو لایه را بررسی می‌کنیم.

لایه csl

توسعه‌دهندگان کاردانو می‌خواستند سیستمی طراحی کنند که ارزش یک تراکنش را از داده‌های محاسباتی آن جدا کند.

لایه سی اس ال (cardano settlement layer) برای مدیریت جابه جایی ارزش (یا ارز) بین فرستنده و گیرنده طراحی شده است. به عبارت دیگر، لایه ccl، لایه مسیریابی برای تمام لایه‌ها و سیستم‌های کنترلی است.

لایه csl از 2 زبان برنامه‌نویسی اختصاصی پلوتوس (plutus) و مارلو (marlowe) برای انتقال مقدار و افزایش پشتیبانی از پروتکل شبکه استفاده می‌کند.

لایه ccl

ccl (cardano computation layer)، به عنوان لایه محاسباتی کاردانو، کمک می‌کند تا پلتفرم کاردانو، قرارداد هوشمند اکوسیستم بیت کوین یعنی روت استاک (rsk) را تکرار کند.

دلیل اجرای لایه ccl به توانایی آن در کمک به مقیاس‌بندی پروتکل‌های تخصصی در طول سال‌ها برمی‌گردد. این مورد شامل اضافه کردن ماژول‌های امنیتی سخت افزاری (hsm) به استک‌های (stack) پروتکل‌های موجود با پیشرفت فناوری می‌شود.

دو لایه بلاکچین کاردانو به اکوسیستم اجازه می‌دهد تا به طور فعال تغییراتی را برای پشتیبانی از تراکنش‌های سریع‌تر و ایمن‌تر اجرا کند. در عین حال، هر گونه متادیتای کاربر که ثابت شود به فرآیند نامربوط است را از آن حذف می‌کند.

مزایا و معایب کاردانو چه هستند؟

شناختن ویژگی‌های کاردانو، که هم مثبت هستند و مهم منفی، به شما کمک می‌کنند تا بهتر این بلاکچین نسل سومی را بشناسید. مزایا و معایب بلاکچین کاردانو عبارتند از:

مزایا کاردانو

از جمله مزایای کاردانو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دوستدار محیط زیست

کاردانو یکی از سازگارترین سیستم‌های بلاکچین با محیط زیست است. هاسکینسون در مصاحبه‌ای با فوربس در سال 2021 ادعا کرد که کاردانو بیش از 1.6 میلیون برابر بیشتر از بیت کوین در مصرف انرژی کارآمد است.

• تراکنش‌های سریع تر

تراکنش‌ها در شبکه کاردانو بسیار سریع‌تر از شبکه‌های دیگر صورت می‌گیرد. در حالی که شبکه بیت کوین معاملات خود را با سرعت 7 تراکنش در ثانیه (یعنی در هر ثانیه 7 تراکنش خرید بیت کوین یا فروش آن تایید می‌شوند.) و شبکه اتریوم آن‌ها را با سرعتی بین 15 تا 45 تراکنش در ثانیه تایید می‌کند، این مقدار برای کاردانو برابر با 250 تراکنش در ثانیه است. این مسئله سبب افزایش مقیاس‌پذیری در کاردانو نسبت به دیگر بلاکچین‌های موجود می‌شود.

• شبکه داوری همتا (peer review)

تیم کاردانو از نزدیک با دانشگاهیان همکاری می‌کند تا تحقیقاتی را برای هدایت مسیر توسعه بلاکچین ایجاد کند. چارلز هاسکینسون این ویژگی را بسیار مفید و کاربردی برای افزایش اعتبار کاردانو می‌داند. او معتقد است که همکاری با موسسات دانشگاهی پیشرو مثل استنفورد می‌تواند به رشد سریع‌تر کاردانو کمک شایانی کند. 

هنریک گبینگ در این زمینه گفته است:

ماهیت آن (کاردانو) به عنوان یک بلاکچین منبع باز و بازبینی‌شده به تضمین بقا و تکامل آن، فراتر از سازمان مادر، کمک می‌کند

معایب کاردانو

در دنیایی که زندگی می‌کنیم، هنوز چیزی که تماما خیر و خوبی باشد پیدا نشده است! کاردانو معایبی دارد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیراست:

• فاصله زیاد از رقبای قدیمی

کاردانو در تلاش است تا نسخه‌ی بهتری از بلاکچین برای کاربران ارائه دهد، اما رقبایی مانند اتریوم یک مزیت رقابتی نسبت به کاردانو دارند: سابقه حضور بیشتر در عرصه ارزهای دیجیتال و در نتیجه جذب بیشتر توسط توسعه‌دهندگان.

در واقع یکی از به روزرسانی‌های اتریوم، با نام اتریوم 2 یا سرنیتی (serenity)، از رویکرد اثبات سهام استفاده می‌کند. این مسئله ممکن است اثر مزیت رقابتی اصلی کاردانو که همان استفاده از مکانیزم اثبات سهام است را از بین ببرد.

• امکان وجود مشکل در برجسته شدن

بازار ارزهای دیجیتال هر روز شلوغ‌تر از روز قبل می‌شود و جلب توجه در آن اصلا کار آسانی نیست. دنیل هیل در این زمینه می‌گوید:

(کاردانو) میم‌پذیر (memeable) نیست و در این فضا رقبای بسیاری وجود دارند.

به عنوان مثال دوج کوین نشان داد که یک رمزارز تا چه حد می‌تواند بر اساس یک میم محبوب، رونق بگیرد؛ چیزی که کاردانو از آن بی‌بهره است.

تا اینجای کار با کاردانو آشنا شدید و دانستید چطور امنیت آن حفظ می‌شود و مردم می‌توانند در آن به انجام مبادلات مالی خود بپردازند. اما برای انجام یک تراکنش چه چیزی لازم است؟ آفرین! یک ارز دیجیتال لازمه انجام هر تراکنشی بر بستر بلاکچین است.

پس حالا نوبت آشنایی با ارز دیجیتال شبکه کاردانو است. این ارز دیجیتال آدا (ada) نام دارد. در ادامه بیشتر با این ارز دیجیتال آشنا می‌شوید.

ارز دیجیتال آدا چیست؟

ارز دیجیتال آدا (ada)، رمزارز رسمی پلتفرم کاردانو است. این ارز به افتخار آدا لاولیس (ada lovelace) به این اسم نام‌گذاری شده است. آدا لاولیس یک ریاضی‌دان قرن نوزدهمی بود که به عنوان اولین برنامه‌نویس کامپیوتر شناخته می‌شود.

کاربران در شبکه کاردانو ارز آدا (ada) را در 2 زمینه استفاده می‌کنند:

1. برای انجام تراکنش‌ها در پلتفرم کاردانو
2. به عنوان پاداشی برای اجرای مکانیزم اثبات سهام در پلتفرم کاردانو

57.6% از کل عرضه ارز آدا در یک عرضه اولیه ico (initial coin offering) بین سرمایه‌گذاران توزیع شد. به این ترتیب بلاکچین کاردانو توانست 62.2 میلیون دلار جمع‌آوری کند. علاوه بر 2 مورد استفاده‌ای که آدا در حال حاضر دارد، در آینده هدایت شبکه کاردانو به طور کامل توسط دارندگان آدا صورت خواهد گرفت. در زمانی که مرحله آخر تکامل کاردانو(یعنی مرحله ولتر) صورت بگیرد دارندگان آدا (ada) از این ارز دیجیتال برای رای دادن به تصمیمات مختلف استفاده می‌کنند. به این ترتیب، حاکمیت شبکه کاردانو به دست دارندگان ارز آدا (ada) خواهد افتاد. در تاریخچه قیمت کاردانو می‌توانید آخرین نوسانات قیمتی آدا را مشاهده کنید.

چند توکن آدا (ada) در گردش است؟

به طور کلی 45 میلیارد ارز دیجیتال آدا (ada) وجود دارد که در زمان نوشتن این مقاله حدود 35.05 میلیارد از آن به گردش در آمده است.

کاردانو در فاصله زمانی سپتامبر 2015 تا ژانویه 2017 میزبان 5 دور جداگانه فروش عمومی بود که به سرمایه‌گذاران علاقه‌مند این امکان را داد تا توکن‌های ada را دریافت و از توسعه اولیه آن پشتیبانی کنند.

به محض راه‌اندازی شبکه کاردانو، حدود 2.5 میلیارد ارز آدا به iohk اختصاص یافت، در حالیکه 2.1 میلیارد ارز آدا اضافی به emurgo داده شد. همچنین بنیاد کاردانو هم 648 میلیون ارز آدا را برای ارتقای پلتفرم به دست آورد.

به این ترتیب، بعد از عرضه 16% از ارزهای آدا به بنیانگذاران آن، 84% باقیمانده بین سایر سرمایه‌گذاران تقسیم شد.

سخن پایانی

در این مقاله از همتاپی تلاش کردیم تا با پاسخ دادن پرسش‌هایی مثل “شبکه کاردانو چیست” و “ارز کاردانو چیست” همه چیز در مورد ارز دیجیتال کاردانو را توضیح دهیم.

کاردانو به عنوان یک شبکه بلاکچین نسل سوم، از مکانیزم اثبات سهام برای حفظ امنیت خود استفاده می‌کند. به این ترتیب که شما به جای استفاده از ماینرهای پرمصرف، مقداری از ارز شبکه کاردانو (آدا) را در استخرهای استیکینگ گرو می‌گذارید. به این ترتیب هر کس که بخواهد امنیت شبکه را بر هم بزند، ارزهای خود را از دست خواهد داد.

استفاده از دو لایه محاسباتی csl و ccl سبب می‌شود تا کاردانو بتواند در هر ثانیه حدود 250 تراکنش را تایید کند. این ویژگی های کاردانو مقیاس‌پذیری آن را تا حد بسیار زیادی نسبت به بیت کوین و اتریوم افزایش می‌دهد.

امیدواریم از مطالعه مقاله کاردانو چیست بهره کافی برده باشید.

مطالب مرتبط با کاردانو چیست؟

• آیا می‌دانستید که کاردانو استیبل کوین مخصوص خود را دارد؟ استیبل کوینی که از قضا خیلی هم پر طرفدار است؟ ما در مقاله جد چیست به سراغ معرفی و بررسی این استیبل کوین پر طرفدار رفته‌ایم.
• آیا با هاردفورک مهم بلاکچین کاردانو، یعنی واسیل آشنا هستید؟ ما در مقاله آشنایی با هاردفورک واسیل به سراغ بررسی این هاردفورک تاثیر گذار در شبکه کاردانو رفته‌ایم.
• اگر تریدر هستید و به قیمت آدا و نواسانات آن نیز علاقه‌مندید، ما در مقاله آینده کاردانو به سراغ پیش بینی قیمت آدا در سال‌های آینده رفته‌ایم.