تاریخچه بیت کوین؛ آشنایی و مروری بر همه‌ی جوانب بیت کوین و قیمت آن
تاریخچه بیت کوین چیست؟ درباره تاریخ بیت کوین چه می‌دانید؟ آیا تا به حال قبل از خرید بیت کوین دورنمایی از تحولات این ارز دیجیتال در طول سال‌ها را تصور کرده‌اید؟
معمولا وقتی صحبت از تاریخچه چیزی می‌شود، انتظار شنیدن داستان‌های قدیمی درباره‌ی آن را داریم. در مورد تاریخچه بیتکوین ممکن است در ابتدا به نظر برسد که با یک چیز نو و کاملا جدید، مواجه‌ایم که پدیده قرن 21 به حساب می آید. اما پدیده بیت کوین هم مثل دیگر ابداعات این دنیا متاثر از پدیده‌های مشابه قبل از خود است، چیزی که سبب می‌شود اساس تاریخچه‌ی بیت کوین به قرن بیستم برگردد.
در این مقاله از همتاپی ضمن بررسی کلی پدیده ارزهای دیجیتال ناموفق پیش از بیت کوین، به بررسی تاریخچه بیت کوین، تغییر قیمت آن در طول سال‌ها و روند آن در ایران می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
معرفی بیت کوین و بررسی پروژه‌های الهام‌بخش قبل از آن
برای شروع بحث بهتر است ابتدا بیت کوین را به طور اجمالی معرفی کنیم:
بیت کوین چیست؟
پیش از هر چیز توصیه می‌کنیم برای پاسخ به این سوال ابتدا مقاله بیت کوین چیست را مطالعه کنید. بیت کوین اولین ارز دیجیتال جهان است که در سال 2008 توسط ساتوشی ناکاموتو به جهانیان معرفی شد.
این ارز دیجیتال غیرمتمرکز که از سیستم همتا به همتا (P2P) استفاده می‌کند، به جای تکیه بر نهادهای دولتی از سیستم رمزنگاری برای کنترل و مدیریت خود استفاده می‌کند.
بیت کوین در ابتدا به عنوان یک وسیله‌ی مبادله طراحی شده بود، اما در حال حاضر به عنوان وسیله‌ای برای ذخیره ارزش در نظر گرفته می‌شود. ارزشمندی BTC سبب می‌شود تا دانستن تاریخچه آن برای شناختن سیستم بیت کوین اهمیتی بیشتر پیدا کند.
اگرچه بیت کوین اولین ارز دیجیتالی است که توانسته رویای دیجیتالی شدن مبادلات مالی و ذخیره ارزش را برآورده کند، اما اولین تلاش در این حوزه نیست.
از نیمه‌ی دوم قرن بیستم افراد بسیاری تلاش کرده بودند تا ارزهای دیجیتال را به وجود بیاورند، اما نهایتا قرعه‌ی کار به نام ساتوشی ناکاموتو افتاد.
تاریخچه کلی ارزهای دیجیتال
ساتوشی ناکاموتو برای ساخت بیت کوین از تجربیات افراد پیش از خود در زمینه‌های مختلفی مثل سیستم‌های توزیع شده، رمزنگاری مالی، امنیت شبکه و … استفاده کرد.
در گذشته رمزنگاری کلید عمومی که برای به اشتراک‌گذاری یک پیام مخفی به چندین طرف برای توافق بر سر کلید خصوصی مشترک جهت رمزگشایی متکی بود، به عنوان رمزگذاری متقارن (Symmetric) شناخته می‌شد.
روش فوق به طور مداوم با مشکل توزیع کلید مواجه بود. روش‌های قبلی شامل جلسات حضوری و یا استفاده از یک پیک مورد اطمینان آسیب‌پذیری بسیاری به همراه داشت.
اما در دهه 1970 روشی جایگزین برای رمزنگاری ایجاد شد؛ به اسم رمزنگاری نامتقارن (Asymmetric). در این روش هر طرف دارای یک جفت کلید عمومی و خصوصی بود.
به عنوان مثال اگر رضا می‌خواست برای زهرا یک پیام امن بفرستد، پیام را با یک کلید عمومی شناخته شده برای زهرا رمزگذاری می‌کرد. سپس زهرا پیام رضا را با کلید خصوصی خود رمزگشایی می‌کرد.
در این سیستم هیچ یک از طرفین نباید از قبل روی یک راز مشترک (Shared Secret) توافق کنند. رضا همچنین می‌تواند با استفاده از کلید خصوصی پیام خود را به صورت دیجیتالی برای زهرا امضا کند و به او (زهرا) و یا هر کسی که از کلید عمومی او(رضا) اطلاع دارد، امکان تایید صحت پیام را می‌دهد.
در سال‌های بعد از 1970 بود که افراد متعددی سعی کردند ارزهای دیجیتال خودشان را به بازار ارائه کنند. اگرچه آن‌ها در انجام این کار موفق نبودند، اما منابع بسیار موثری برای ساخت بیت کوین بودند.
| مطالب مرتبط: امضای اشنور چطور می تواند در بهبود بیت کوین تاثیر بگذارد؟ |
در ادامه برخی از پروژه‌های ناموفق ارز دیجیتال که تاثیر بسیاری بر ایجاد بیت کوین داشته‌اند را شرح می‌دهیم:
-
پروژه eCash؛ وابسته به نهادهای شخص ثالث
دیوید چاوم به عنوان پدرخوانده‌ی ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود. او با انتشار دو مقاله در سال‌های 1981 و 1982 با عنوان‌های “پست الکترونیکی غیرقابل ردیابی؛ آدرس‌های برگشتی و نام‌های مستعار دیجیتال” و “امضاهای کور برای پرداخت‌های غیرقابل ردیابی” روشن‌کننده موتور صنعت ارزهای دیجیتال بود.
چاوم سپس شرکت دیجی کش را در سال 1989 در آمستردام تاسیس کرد. eCash یک ارز بومی مثل بیت کوین نبود. بلکه مشابه ارزهای دیجیتال بانک‌های مرکزی یا CBDCها دارایی‌هایی دیجیتالی بود که توسط ذخایر پشتیبانی به وسیله‌ی یک شخص ثالث قابل اعتماد مانند بانک صادر می‌شد. شرکت چاوم 3 سال بعد به دلیل نبودن سرمایه‌گذار و عدم حمایت ورشکسته شد.
-
پروژه E-gold؛ غیرمتمرکز نبودن
پروژه E-gold در سال 1996 توسط داگلاس جکسون و بری داونی ایجاد شد. ای گلد یک سیستم ارز دیجیتالی بود که توسط ذخایر طلا در انبارهای لندن و دبی پشتیبانی می‌شد. این پروژه یک سیستم پرداخت آنلاین جایگزین را ارائه کرد که قادر به انتقال سریع ارزش بود. اما به دلایل زیر با مشکل روبرو شد:
- وجود یک سرور مرکزی برای نگهداری طلای الکترونیکی؛ که در صورت اختلاف بین اپراتورها، خاموشی و یا توقیف توسط مقام‌های دولتی، با شکست مواجه می‌شد
- محدود نبودن حساب‌های کاربری و در نتیجه استفاده از این سیستم در فعالیت‌های مجرمانه
- بدون مجوز بودن شرکت
این پروژه هم بعد از مدتی تعطیل شد.
-
Hash Cash؛ استفاده از اثبات کار بدون سختی شبکه
در سال 1992 دو محقق IBM به نام‌های دیورک و ناور، مقاله‌ای با عنوان “قیمت‌گذاری از طریق پردازش یا مبارزه با نامه‌های ناخواسته” برای مقابله با هرزنامه‌های اینترنتی رو به رشد ارائه دادند. در این مقاله فرستنده ایمیل باید مقداری کار محاسباتی برای حل یک معمای رمزنگاری انجام می‌داد و آن را به ایمیل ضمیمه می‌کرد، بله؛ ابداع مکانیزم گواه اثبات کار (POW).
سپس در سال 1997 آدام بک که یک سایفرپانک فارغ‌التحصیل از دانشگاه بود، سیستمی به نام Hash Cach را پیشنهاد کرد. فرآیندها در این سیستم حول محور هش کردن متمرکز بودند. به این صورت که هر قطعه داده به کاراکترهایی با طول از پیش تعیین‌شده تبدیل می‌شوند.
| به هر فرد که از استفاده گسترده از رمزنگاری قوی و فناوری‌های تقویت‌کننده حریم خصوصی به عنوان مسیری برای تغییرات اجتماعی و سیاسی حمایت می‌کند، سایفرپانک (Cypherpunk) می‌گویند. |
هش کَش با استفاده از مکانیزم اثبات کار فرستنده را به پیدا کردن هش صحیح وا می‌داشت تا بتواند ایمیل را ارسال کند، به این ترتیب با هرزنامه‌ها مقابله می‌شد. توکن‌های تولید شده توسط هش کش برای گیرنده بی‌فایده بودند و نمی‌توانست آن‌ها را منتقل کند.
با به روزرسانی کامپیوترها، حل محاسبات مکانیزم گواه اثبات کار آسان‌تر می‌شد، چیزی که در بیت کوین با سختی شبکه بیت کوین برطرف شده است.
به علاوه دو شرکت B-Money و Bit Gold از سیستم هش کش بهره بردند.
-
B-Money؛ ایجاد دفتر کل مشترک
در سال 1998 وی دای که یک سایفرپانک فعال بود، B-Money را به عنوان یک سیستم مالی نظیر به نظیر (P2P) پیشنهاد کرد. این سیستم به جای اینکه مثل موارد قبلی توسط نهادهای دولتی اداره شود، یک سیستم داوری را برای حل اختلافات ارائه می‌کرد. با 2 پیشنهاد:
- اول اینکه دای کنترل منفرد مقام مرکزی بر پایگاه داده تراکنش‌ها را حذف کرد و آن را با یک سیستم دفتر کل مشترک در میان شبکه‌ای از همتایان جایگزین کرد.
در این سیستم که با گواه اثبات کار ارز دیجیتال را ایجاد می‌کرد، تعداد دارایی‌های صادرشده با هزینه محاسبات انجام‌شده، در رابطه با سبدی از کالاهای استاندارد تعیین می‌شد.
اما در این سیستم مشکل دوبار خرج کردن وجود داشت، یعنی اگر زهرا می‌خواست با رضا معامله کند، یک تراکنش را برای کل شبکه پخش می‌کرد که شامل یک بسته اطلاعاتی ( حاوی مبلغ و آدرس کلید عمومی رضا) بود. با این حال امکان داشت زهرا دارایی خود را همزمان برای رضا و فیروزه بفرستد.
- در پیشنهاد دوم، دای معتقد بود به جای اینکه همه یک کپی از دفتر کل داشته باشند یک زیر مجموعه خاص از همتایان به نام سرورها یک دفتر کل مشترک را حفظ کنند، به این ترتیب کاربران عادی تایید می‌کنند که تراکنش‌ها توسط سرور پردازش شده است.
سرورها برای جلوگیری از انجام هر گونه فعالیت مخربی علیه شبکه باید مقدار مشخصی پول را در یک حساب وِیژه واریز می‌کردند تا در صورت لزوم به عنوان جریمه و یا پاداش از آن‌ها استفاده شود.
B-Money هیچگاه شکل اجرایی به خود نگرفت، اما استفاده از دفتر کل مشترک و ارز دیجیتال مبتنی بر گواه اثبات کار آن را بسیار به بیت کوین شبیه می‌کند. البته بی مانی به دلیل وابسته بودن به برخی کالاهای مشخص، بیشتر به یک استیبل کوین شباهت داشت.
-
Bit Gold؛ مشکل دو بار خرج کردن
نیک سابو که از اعضای فعال سایفرپانک بوده است، یکی از تاثیرگذارترین چهره‌ها در توسعه فناوری ارزهای دیجیتال است.
سابو در سال 1994 برای ایجاد یک جامعه اقتصادی خارج از کنترل شرکت‌ها و دولت‌ها، قراردادهای هوشمند را پیشنهاد داد، اما خود او احساس کمبود یک ارز دیجیتالی بومی برای اجرای قراردادهای هوشمند را احساس کرد.
سابو که مدتی هم در شرکت دیجی کش مشغول به کار بود، متوجه بود در این مسیر تلاش‌های ناموفق بسیاری صورت گرفته است. او با مطالعه‌ی تاریخچه پول و توجه به طلا، فهمید پول دیجیتال باید کمیاب، بسیار پرهزینه در زمان جعل و بدون نیاز به شخص سوم قابل اعتماد باشد، به یک معنا طلای دیجیتال؛ پس Bit Gold متولد شد. (اما می‌دانیم خصوصیات ذکرشده در حال حاضر متعلق به بیت کوین است)
بیت گلد هم مشابه B-Money از مکانیزم اثبات کار بهره می‌برد. اما بیت گلد در یک مرحله کم آورد، ناتوانی در حل مشکل دوبار خرج کردن که در قسمت قبل توضیح دادیم.
به علاوه سیستم ساخته‌ی نیک سابو در مقابل حملات Sybil هم که می‌توانست سبب شکاف شبکه شود آسیب‌پذیر بود، البته سابو معتقد بود این مشکل را می‌شد از طریق اجماع کاربران در شبکه حل کرد.
به هر ترتیب، پیش از اینکه سابو طرح خود را پیاده‌سازی کند بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو منتشر شد. بعد از این اتفاق سابو متوجه شد بیت کوین به طرز چشمگیری بهتر از بیت گلد است و مشکلات آن را ندارد. به همین دلیل از اجرای طرح خود منصرف شد.
بعدها ساتوشی ناکامتو در یک پست در انجمن بیت کوین تاک در سال 2010، ساتوشی ناکاموتو اظهار کرد:
بیت کوین در واقع اجرای دو پیشنهاد B-Money وی دای و Bit Gold نیک سابو است.
همانطور که تا به اینجا متوجه شدید، ساتوشی ناکاموتو با بررسی دلیل شکست طرح‌های قبلی بود که توانست یک ارز دیجیتال کاربری به کاربران ارائه کند.
| مطالب مرتبط: تپ روت بیت کوین چگونه می تواند به بیت کوینرها کمک کند؟ |
ساخت بیت کوین، صنعت ماینینگ بیت کوین و خروج ساتوشی ناکاموتو
همانطور که از تیتر بالا بر می‌آید در این قسمت هم به بررسی 3 مورد می‌پردازیم:
ساخت بیت کوین
در 18 آگوست سال 2008 دامنه‌ای تحت عنوان bitcoin.org ثبت شد. بعدا در همان سال و در 31 اکتبر، مقاله‌ای با “بیت کوین: یک سیستم نقدی الکترونیکی همتا به همتا” توسط ساتوشی ناکاموتو نوشته شد. در این مقاله ناکاموتو بیت کوین را سیستمی برای تراکنش‌های الکترونیکی بدون تکیه بر شخص سوم توصیف کرد.
ساتوشی ناکاموتو نهایتا در 3 ژانویه سال 2009 شبکه بیت کوین را با استخراج اولین بلاک آن (بلاک پیدایش) راه‌اندازی کرد:
-
بلاک پیدایش (Genesis)
این تراکنش اولیه به تراکنش تولید یا کوین بیس هم معروف است. پیام ساتوشی در این بلاک بسیار مورد توجه قرار گرفته است:
تایمز 03/ ژانویه / 2009؛ صدراعظم در آستانه دومین کمک مالی برای بانک‌ها
برخی این پیام را گویای اهداف کلی بیت کوین می‌دانند. از آنجایی که جهان در حال تجربه بزرگترین بحران مالی دوران خود بود (بحران مالی 2008 وال استریت)، چشم‌انداز جدیدی برای یک سیستم پولی جدا از دولت متولد شد.
در 12 ژانویه همان سال، اولین تراکنش بیت کوین پس از پیدایش بین ساتوشی ناکاموتو و هال فینی (توسعه‌دهنده فقید بیت کوین) در بلاک 170 رخ داد.
-
خرید پیتزا پاپا جان؛ اولین استفاده از بیت کوین
در 22 می سال 2010 زمانی که یک برنامه‌نویس فلوریدایی به اسم Laszlo Hanyecz برای خرید 2 پیتزا پاپاجان 10000 بیت کوین پرداخت کرد، اولین استفاده بیت کوین در مبادله کالا به ثبت رسید. نرخ دو پیتزا در آن زمان 25 دلار بود، اما اگر حالا کسی بخواهد با همان میزان بیت کوین می‌تواند بیش از 250 میلیون دلار پیتزا بخرد!
تغییر قیمت بسیار زیاد بیت کوین از آن زمان تاکنون سبب شده تا روز 22 می را به عنوان روز پیتزای بیت کوین نام‌گذاری کنند.
تولد صنعت ماینینگ بیت کوین
چون بیت کوین از مکانیزم گواه اثبات کار استفاده می‌کند، در بلاکچین بیت کوین برای به دست آوردن آن باید آن را استخراج کرد. استخراج بیت کوین در واقع فرآیند تایید مداوم تراکنش‌های پخش‌شده در دفتر کل بلاکچین و ایجاد بلاک‌های جدید برای ثبت تاریخچه‌ی آن تراکنش‌ها است.
اولین استخر استخراج بیت کوین با نام Slush Pool در 27 نوامبر سال 2010 راه‌اندازی شد. این استخر ابزاری را برای استخراج‌کنندگان آینده‌نگر فراهم کرد تا منابع محاسباتی را برای استخراج بیت کوین جمع‌آوری کرده و در پاداش‌های بلاک‌های بیت کوین متناسب با کار انجام شده سهیم شوند.
از آن زمان تا به حال ماینینگ به یک صنعت پولساز برای کمپانی‌های بزرگ تبدیل شده است.
| مطالب مرتبط: استخراج بیت کوین با پنل خورشیدی در ایران سودآور است؟ |
خروج ساتوشی ناکاموتو در 26 آوریل 2011
ساتوشی ناکاموتو در 26 آوریل سال 2011 پروژه بیت کوین را ترک کرد و کنترل توسعه آن را به گاوین اندرسون و دیگر اعضای جامعه سپرد. (بیت کوین یک نرم افزار متن باز است که می‌توان آن را بهبود بخشید)
ساتوشی ناکاموتو که هویتش هنوز مخفی است، می‌بایست بیت کوین را ترک می‌کرد. حالا می‌توان بیت کوین را یک ارز غیرمتمرکز دانست که شخص سومی در آن دخالت ندارد.
تاریخچه قیمت بیت کوین
اگر فرصت مطالعه دارید توصیه می‌کنیم این بخش را کامل مطالعه کنید. در غیر اینصورت در جدول زیر می‌توانید تغییر قیمت BTC را در طول تاریخچه پیدایش بیت کوین ببینید. همچنین پیش از آن عکس زیر می تواند راهنمای بصری خوبی برای از نظر گذراندن تاریخچه قیمت بیت کوین باشد:
| تاریخ | قیمت بیت کوین به دلار | یادداشت |
| ژانویه 2009 تا مارچ 2010 | اساسا بیت کوین ارزشی نداشته است. | کاربران (هواداران بیت کوین) بدون وجود هیچ بازار و یا صرافی، صرفا برای سرگرمی بیت کوین رد و بدل می‌کردند. در مارچ 2010 کاربری به نام SmokeTooMuch قصد داشت 10.000 بیت کوین و به ارزش 50 دلار را بفروشد، اما خریداری پیدا نشد! |
| می 2010 | کمتر از 0.01 دلار | در می سال 2010 لاسلو هنیس، اولین تراکنش بیت کوین در دنیای واقعی را رقم زد. 10.000 بیت کوین برای خرید 2 پیتزا! |
| فوریه 2011 | 1 دلار | بیت کوین با یک دلار آمریکا برابری می‌کند |
| آوریل 2014 | 340 – 530 دلار | قیمت بیت کوین ابتدا افزایش و سپس به دلیل بحران مالی Cypriot کاهش یافت. |
| سپتامبر 2017 | 5014 | قیمت بیت کوین برای اولین بار به بالای 5000 دلار رفت. |
| نوامبر 2017 | 7600- 8100 دلار | به طور کلی قیمت بیت کوین تا بالای 8000 دلار بالا رفت. این افزایش قیمت ممکن است به دلیل کودتای 2017 زیمباوه بوده باشد |
| 17 دسامبر 2017 | 19738 دلار | قیمت از ابتدای 2017، 1824% افزایش داشته است |
| 22 دسامبر 2017 | 13800 دلار | در طول 24 ساعت بیت کوین یک سوم ارزش خود را از دست داد! |
| 16 مارچ 2020 | 5000 دلار | از ابتدای سال 2020 قیمت بیت کوین 50% ریزش داشته است و 25% کاهش روزانه هم به دلیل کووید 19 از قیمت آن کاست |
| 30 نوامبر 2020 | 19850 دلار | برای اولین بار به این قیمت بالا رسید |
| 8 ژانویه 2021 | 41973 دلار | اولین بار 40 هزار دلار را رد کرد |
| 11 ژانویه 2021 | 33400 دلار | با 26% کاهش قیمت به محدوده 33 هزار دلار کاهش پیدا کرد |
| 8 فوریه 2021 | 44200 دلار | بعد از اینکه ایلان ماسک اعلام کرد تسلا بر روی بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده است و پرداخت با بیت کوین برای خرید خودرو مجاز است، قیمت آن بالا رفت |
| 16 فوریه 2021 | 50.000 دلار | برای اولین بار به بالای 50 هزار دلار رسید. |
| 10 آوریل 2021 | 60.000 دلار | با آمادگی کوین بیس برای ورود به بازار، قیمت به 60 هزار دلار رسید. |
| 14 آوریل 2021 | 64800 دلار | بالاترین قیمت تا آن زمان |
| 19 می 2021 | 30.000 دلار | شایعاتی پیرامون اینکه تسلا بیت کوین‌های خود را فروخته و یا می‌خواهد بفروشد ایجاد شد. همچنین دولت چین قوانین محدودکننده‌ای را در زمینه ارزهای دیجیتال ایجاد کرد. قیمت بیت کوین کاهش یافت. |
| 2 سپتامبر 2021 | 50128 دلار | قیمت بیت کوین دوباره تا 50 هزار دلار بالا رفت. |
| 10 نوامبر 2021 | 68789 دلار | قیمت بیت کوین به بالاترین مقدار خود در همه‌ی زمان‌ها رسید. |
| 22 ژانویه 2022 | 35000 دلار | قیمت بیت کوین با کاهشی تقریبا 50 درصدی به حدود 35000 دلار رسید. |
| 28 نوامبر 2022 | 16216 دلار | با سقوط صرافی FTX قیمت بیت کوین به کمترین قیمت خود در دو سال گذشته رسید. |
| 14 ژانویه 2023 | 20853 دلار | بیت کوین دوباره به بالای 20 هزار دلار رسید. |
| 16 آوریل 2023 | 30326 | بالاترین قیمت در 6 ماه گذشته |
اعداد جدول بالا اگرچه نشان‌دهنده حرکت بیت کوین در طول سال‌های حیات خود است، چند نکته‌ی مهم را دربرگرفته است:
- قیمت بیت کوین بسیار نوسان‌پذیر است، به طوری که امکان دارد در کمتر از چند روز بیش از 50% به ارزش آن افزوده و یا از آن کم شود
- ارزش بیت کوین می‌تواند متاثر از انواع خبرها کم و زیاد شود؛ همه چیز به رفتار جمعی بیت کوینرها بستگی دارد
- بیت کوین در طول سال‌ها ثابت کرده است که افزایش ارزش داشته است
حالا به صورت جزئی‌تری به تغییر قیمت بیت کوین از ابتدای پیدایش آن تا به حال می‌پردازیم:
تاریخچه بیت کوین؛ تغییر قیمت از 2009 تا 2015
زمانی که بیت کوین در سال 2009 معرفی شد، قیمت آن صفر بود. در 17 جولای سال 2010 قیمت آن به 0.09 دلار رسید.
قیمت بیت کوین دوباره افزایش یافت تا اینکه در 13 آوریل 2011 به 1 دلار رسید. بعد از 3 ماه در 7 ژوئن سال 2011 به مقدار 29.11 دلار رسید؛ یعنی 2960% افزایش قیمت در 3 ماه. اگرچه رکود شدید در بازار ارزهای دیجیتال سبب شد تا قیمت بیت کوین در اواسط نوامبر به 2.05 دلار کاهش یابد.
سال بعد قیمت بیت کوین از 4.85 دلار در 9 می به 13.5 دلار در 15 اوت افزایش یافت. به طور کلی سال 2012 سال بی حادثه‌ای برای بیت کوین بود. اما سال 2013 برای بیت کوین سال تغییرات شدید بود.
بیت کوین در ابتدای سال 2013 با قیمتی برابر با 13.28 دلار معامله می‌شد، اما در 8 آوریل قیمت آن به 230 دلار رسید. اگرچه به دنبال آن، بیت کوین کاهش قیمت زیادی داشت، به طوری که در 4 جولای همان سال با ارزش 68.50 دلار معامله می‌شد. اما جنجال قیمت بیت کوین در 2013 ادامه داشت. قیمت آن در اوایل اکتبر به 123 دلار رسید و در دسامبر به قیمت 1237.55 دلار معامله می‌شد. اما این افزایش قیمت در طول 3 روز با کاهش 687 دلاری همراه بود.
قیمت بیت کوین در سال 2014 کاهش یافت و در ابتدای سال 2015 به 315 دلار رسید.
تغییر قیمت بیت کوین؛ از سال 2016 تا 2020
در سال 2016 قیمت‌ها به آرامی افزایش یافت و تا پایان سال قیمت آن به بیش از 900 دلار رسید.
در سال 2017 قیمت بیت کوین دوباره به 1000 دلار رسید. اما در اواسط ماه می به 2000 دلار و نهایتا در 15 دسامبر همان سال به بیشترین مقدار خود یعنی 19345.49 رسید.
از این زمان تا سال‌های 2018 و 2019 سرمایه‌گذاران جریان اصلی، دولت‌ها، اقتصاددانان و دانشمندان اقتصادی متوجه ارزش بیت کوین شدند. همچنین سایر نهادها هم برای رقابت با بیت کوین به توسعه‌ی ارزهای دیجیتال اقدام کردند.
از همین رو در سال‌های 2018 و 2019 بیت کوین با انبوهی از نوسانات همراه بود. مثلا در ژوئن 2019 قیمت بیت کوین به بیش از 10.000 دلار رسید. اگرچه تا اواسط دسامبر قیمت آن به میزان 6635.84 دلار کاهش یافت.
در سال 2020 به دلیل همه‌گیری کووید 19 اقتصاد جهانی با بحران و تعطیلی مواجه شد. در نتیجه بیت کوین بار دیگر خودی نشان داد. قیمت آغازین بیت کوین در سال 2020، مقدار 6965.72 دلار بود.
تعطیلی همه‌گیر و ترس سرمایه‌گذاران در مورد اقتصاد جهانی از جمله عواملی بودند که فرصت رشد بسیار زیادی را نصیب بیت کوین کردند.
نهایتا در 23 نوامبر همان سال بیت کوین با قیمت 19157 دلار معامله می‌شد. قیمت بیت کوین در دسامبر 2020 به حدود 29000 دلار رسید تا یک افزایش قیمت 416% را برای آن سال رقم بزند.
تغییرات ارزش بیت کوین؛ از 2021 تا به حال (2023)
سال 2021 اعجاب‌انگیزترین سال برای بیت کوین بوده است. مهم‌تر از همه اینکه برخلاف دیگر سال‌ها، اتفاقات این سال و اوج و فرود قیمت بیت کوین هنوز برای اولین ارز جهان تکرار نشده است.
بیت کوین در ابتدای سال 2021 و در کمتر از یک ماه از شروع آن، رکورد قیمت خود را شکست و به بازه‌ی 40.000 دلار وارد شد. در اواسط آوریل و همزمان با شروع به کار کوین بیس که از صرافی‌های ارز دیجیتال است، قیمت بیت کوین به 60.000 دلار رسید.
تغییرات مثبت بیت کوین منجر به تحریک احساسات مردم شد و قیمت آن در 12 آوریل سال 2021 به مقدار 63558 دلار رسید.
تابستان 2021 هم فراز و نشیب زیادی برای بیت کوین به همراه داشت. با کاهش 50% قیمت بیت کوین، در 19 ژوئیه با قیمتی برابر با 29769 دلار معامله می‌شد. اما سپتامبر همان سال روند صعودی بیت کوین را به دنبال داشت، تا جایی که قیمت آن تا 52693 دلار افزایش یافت. اگرچه دوباره در طول دو هفته به قیمت 40710 دلار رسید.
-
بالاترین قیمت بیت کوین
در 10 نوامبر سال 2021، بیت کوین به بالاترین سطح خود در تمامی زمان‌ها یعنی 68789 دلار رسید.
اگرچه در اواسط دسامبر سال 2021 قیمت بیت کوین به 46164 دلار سقوط کرد. در این دوره به دلیل عدم اطمینان درباره تورم و ظهور نوع جدید از کووید 19 به نام اومیکرون (Omicron) و وحشت سرمایه‌گذاران، بیت کوین نوسان بیشتری را تجربه کرد.
بین ژانویه و می 2022 قیمت بیت کوین دوباره کاهش یافت و قیمت آن از 47 هزار دلار در مارچ به حدود 28 هزار دلار در ماه می رسید. این اولین بار از جولای 2021 بود که بیت کوین با قیمتی کمتر از 30.000 دلار معامله می‌شد. در 13 ژوئن 2022 هم قیمت بیت کوین برای اولین بار به کمتر از 23 هزار دلار رسید. بدتر از آن اینکه در زمستان کریپتویی بیت کوین، قیمت بیت کوین تا پایان سال 2022 به کمتر از 20.000 دلار هم رسید.
-
قیمت بیت کوین در سال 2023
سال 2023 هم فراز و فرودهای خاص خود را برای بیت کوین داشته است. به این صورت که اگرچه در فوریه‌ی امسال بیت کوین در محدوده‌ی 16 هزار دلار معامله می‌شد، اما در آوریل توانست محدوده ی 30 هزار دلار را برای مدتی پشت سر بگذارد. اگرچه قیمت آن دوباره به کمتر از 30 هزار دلار کاهش پیدا کرده است.
ظهور و سقوط صرافی Mt.GOX
Mt.GOX یک صرافی ارز دیجیتال مستقر در توکیو بود که در طی سال‌های 2010 تا 2014 فعالیت می‌کرد. این صرافی که در اوج فعالیت‌های خود مسئول بیش از 70% تراکنش‌های بیت کوین بود، نهایتا در سال 2014 اعلام ورشکستگی کرد.
اما این اتفاقات از کجا شروع شد و چرا به چنین مرحله‌ای رسید؟
شروع کار صرافی Mt.GOX
در ابتدا و در سال 2010 جد مکالب (Jed McCaleb) که برنامه نویسی آمریکایی بود، وب سایتی را با هدف ارائه خدمات به علاقه مندان به بازی با ورق ایجاد کرد. اسم آن هم در ابتدا Magic: The Gathering بود.
نام Mt.GOX هم کوتاه‌شده‌ی عنوان Magic: The Gathering Exchange Online است که در سال 2011 به سایت یادشده اطلاق می‌شد.
محبوبیت و سپس سقوط Mt.GOX
همانطور که گفتیم صرافی ام تی گاکس در بالاترین سطح فعالیت خود بین 70 تا 80 درصد از حجم معاملات را مدیریت می‌کرد.
حجم زیاد فعالیت صرافی Mt.GOX سبب 2 رخداد کلی شد:
اول اینکه صرافی Mt.GOX نقش تعیین‌کننده‌ای در بازار بیت کوین به دست آورد، به طوری که در سال 2013 معاملات را برای چند روز به حالت تعلیق در آورد تا آرامش را به بازار بازگرداند.
دومین مورد اگرچه نتیجه منطقی مورد اول است، اما به دل‌انگیزی آن نبود! صرافی به هدفی برای هکرها تبدیل شد. صرافی Mt.GOX در طول سال‌های فعالیت خود چند مرتبه با مشکلات امنیتی مواجه شد. اولین مرتبه در سال 2011 هکرها توانستند چند هزار بیت کوین را هک کنند.
اما مشکل بزرگ صرافی Mt.GOX از فوریه سال 2014 آغاز شد. مشتریان بسیاری از اشکالات فنی در مورد انتقال بیت کوین به کیف پول‌های خود شکایت داشتند.
نهایتا و در همان ماه فوریه صرافی پس از اینکه ادعا کرد فعالیت‌های مشکوکی در کیف پول‌های دیجیتال مشاهده کرده است، برداشت‌ها را به حالت تعلیق در آورد. صرافی Mt.GOX متوجه شد که تعداد زیادی بیت کوین توسط هکرها هک شده است. برخی این تعداد را از 650.000 تا 850.000 بیت کوین متغیر می‌دانند.
اگرچه بعدتر تعداد 200.000 بیت کوین هک‌شده دوباره به دست صرافی افتاد، اما بیت کوین‌های گمشده تاثیر خودشان را بر بازار گذاشتند و سبب بی‌ثباتی آن شدند. در نتیجه در آوریل سال 2014 صرافی Mt.GOX اعلام ورشکستگی کرد.
واقعه‌های اینچنینی ما را بر این می‌دارد که هر چه بیشتر از پیش شما را به حفظ و نگهداری از ارزهای دیجیتال خود توصیه کنیم.
| مطالب مرتبط: چطور امن‌ترین کیف پول بیت کوین را پیدا کنیم؟ |
تاریخچه و قوانین بیت کوین در ایران
تاریخچه بیت کوین در ایران هم مثل برخی از دیگر کشورها، چندان شفاف و قطعی نیست. این مسئله به دلیل نو بودن صنعت ارزهای دیجیتال است.
اگر بخواهیم درباره‌ی بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در ایران توضیح دهیم، می‌توان به قوانین مربوط به آن اشاره کرد.
مثلا نه بیت کوین و نه هیچ ارز دیجیتال دیگری هنوز از طرف بانک مرکزی پذیرفته نشده‌اند، اما از دیگر سو در اردیبهشت سال 1402 مجلس تصویب کرد تا ارزهای دیجیتال مشمول مالیات شوند! همانطور که می‌دانید زمانی یک دارایی شامل مالیات می‌شود که به صورت رسمی پذیرفته شده باشد.
از طرف دیگر بر اساس بخشنامه‌ی مربوط به سال 1398 استخراج بیت کوین در ایران بنا بر رعایت قوانین خواسته شده وزارت صمت، قانونی و قابل انجام است.
البته باید بگوییم در این زمینه هم مقررات بسیار زیاد دچار تغییر و تحول شده است.
با وجود قوانین غیرشفاف ایرانیان فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه خرید و فروش بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال داشته‌اند. به طوری که تنها در سال 2018 و فقط از طریق صرافی بایننس (با وجود محدودیت‌های بسیار برای ایرانیان) تراکنش‌هایی به ارزش 8 میلیارد دلار انجام داده‌اند.
| مطالب مرتبط: بزرگترین فارم بیت کوین ایران و جهان |
سخن پایانی
در این مقاله از همتاپی به سوالاتی مثل “بیت کوین از چه سالی شروع شد” پاسخ دادیم. همچنین به مرور ارزهای دیجیتال بیت کوین پرداختیم. هر کدام از این ارزهای دیجیتال مشکلاتی را داشتند که سبب می‌شد بعد از مدتی از صحنه خارج شوند.
ساتوشی ناکاموتو با بررسی دقیق نمونه‌های ناموفق توانست بیت کوین را طوری طراحی کند که مشکلات قبلی پیش نیاید. به همین دلیل بیت کوین نه تنها با مشکل مواجه نشد، بلکه سیری صعودی را در افزایش قیمت طی کرده است.
بیت کوین که در ابتدا هیچ ارزشی نداشت، در سال 2011 به قیمتی برابر با 1 دلار معامله شد. قیمت بیت کوین در سال اکتبر 2021 به بالاتر از 60 هزار دلار رسید و در پایان 2022 دوباره به کمتر از 30 هزار دلار رسید.
آنچه که از بررسی تاریخچه بیت کوین بر ما مشخص می‌شود این است که اگرچه بیت کوین می‌تواند نوسان‌های بسیار زیادی را متحمل شود، اما به صورت پیوسته یک منبع ذخیره ارزش بوده است که باید دید در آینده چه سمت و سویی به خود می‌گیرد.
