تاثیر عواقب سقوط احتمالی صرافی ارز دیجیتال بایننس بر قیمت بیت کوین

پس از سقوط شدید صرافی آمریکایی FTX، اعتماد سرمایه‌گذاران به اکوسیستم ارزهای دیجیتال، کاهش زیادی پیدا کرده است. همچنین گزارشات و شایعات فعلی در رسانه‌ها و فضای مجازی، مبنی بر خروج غیرمعمول سرمایه از صرافی بایننس، زنگ خطر را برای سرمایه گذاران و جامعه ارزهای دیجیتال به صدا درآورده است از این روز قصد داریم در این مقاله  تاثیر عواقب سقوط احتمالی صرافی ارز دیجیتال بایننس بر قیمت بیت کوین را بررسی خواهیم کرد.

به نظر می‌رسد گزارش بحث برانگیزی که از حسابرسی اثبات ذخایر (proof of reserves) بایننس منتشر شده است، شایعاتی را در مورد وضعیت مالی این صرافی ایجاد کرده است. در صورتی که هدف از انتشار گزارش این حسابرسی، صرفا جلب اعتماد سرمایه‌گذاران بوده است. 

همانطور که اشاره شد، انتشار گزارش بحث برانگیز حسابرسی ذخایر بایننس با هدف آرام کردن سرمایه گذاران، در این شرایط به گمانه زنی‌های جدید در مورد وضعیت و توان این شرکت دامن زده است. مخصوصا  نتیجه گمانه زنی‌های گسترده در فضای آنلاین، حکایت از تردید عمومی درباره ۱۰۰ درصدی بودن ذخایر وثیقه بایننس دارد و همچنین نگرانی‌های عمیقی را در زمینه پرداخت تعهدات صرافی ایجاد کرده است.

با این که قیمت بیت کوین از سال ۲۰۱۲ تا دسامبر ۲۰۲۲ افزایشی حدود ۷۳۰۰۰ درصد را تجربه کرده است، بار دیگر خرید بیت کوین متاثر از پیامدهای منفی حاصل از بازارهای مالی جهانی یا سقوط برخی از صرافی‌ها (بازیگران بد) با بحران مواجه شده است، که البته این شرایط کاملاً جدا و مستقل از ماهیت و هویت بیت کوین است.

بحث و جدل پیرامون حسابرسی بایننس

صرافی بایننس چندین بار از جمله آخرین بار در ۱۳ دسامبر اعلام کرده است، جای هیچ نگرانی وجود ندارد و از توان مالی کافی برای حفاظت سرمایه گذاران خود در شرایط بحران برخوردار است. با این حال بایننس شرکت Mazars (یک شرکت حسابرسی که قبلا با رئیس‌جمهور سابق آمریکا، دونالد ترامپ همکاری داشته است) را برای تهیه یک گزارش حسابرسی استخدام کرد. تمرکز این گزارش بر روی سرمایه‌های کاربران نزد این صرافی می‌باشد. 

گزارش مالی بایننس توسط شرکت Mazars چندان مورد استقبال مردم قرار نگرفته است و بسیاری در توییتر آن را جعلی خوانده‌اند و معتقدند به زعم حسابرسان، بایننس تنها ۹۷ درصد وثیقه در اختیار دارد.

جان رید استارک (John Reed Stark)، از مدیران سابق کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC)، در این زمینه می‌گوید:

اولا گزارش حسابرسی «اثبات ذخایر» بایننس مطابق با استانداردهای اداره کنترل‌های مالی داخلی (IFC) تهیه نشده است، با اعداد و ارقام همخوانی ندارد و همچنین نتیجه‌گیری آن قابل اطمینان نیست. من بیش از ۱۸ سال در بخش نقض احتمالی قوانین و مقررات در بخش اجرایی کمیسیون بورس و اوراق بهادار کار کرده‌ام و درباره معتبر نبودن این گزارش هشدار می‌دهم.

استارک ضمن انتقاد از انتخاب شرکت Mazars برای فرآیند حسابرسی، معتقد است بایننس می‍بایست از خدمات یکی از ۴ شرکت معروف بزرگ حسابرسی استفاده می‌کرد.

بر اساس گزارش پلتفرم اطلاعاتی بلاکچین نانسن (Nansen)، ترس از اعتبار و توان ذخایر مالی بایننس منجر به برداشت‌های گسترده‌ای از صرافی شده و سرمایه گذاران تنها در دو روز بیش از 2 میلیارد دلار از این صرافی خارج کرده‌اند. که این رقم بالاترین جریان خروجی خالص سرمایه در بایننس از زمان بحران FTX است.

سپس بایننس به طور موقت برداشت استیبل کوین USDC را به بهانه انجام مبادله توکن (token swap) به معنی تبدیل یک توکن به توکن دیگر بدون نیاز به ارز فیات، متوقف کرد.

با این حال، برداشت‌های گسترده و غیرمعمول از بایننس، می‌تواند بدلیل این باشد که سرمایه گذاران به دنبال انتقال موجودی خود به یک صرافی دیگر یا تحت حضانت خودشان هستند. عدم اعتماد به حسابرسی چه به دلیل انتقال سرمایه به سایر صرافی‌ها و یا خروج سرمایه از جریان صرافی‌ها باشد. این موضوع نشان از عدم موفقیت گزارش حسابرسی در جلب اعتماد سرمایه گذاران به این صرافی است. علاوه بر این، رویترز اخیرا گزارش داد که صرافی بایننس و بنیانگذار آن، CZ، ممکن است به دلیل نقض احتمالی پولشویی و تحریم‌ها با شکایت وزارت دادگستری ایالات متحده (DoJ) مواجه شوند.

سایر صرافی‌های ارزهای دیجیتال نیز پس از بحران FTX، بعنوان یکی از بزرگترین صرافی‌های ارزهای دیجیتال، شاهد نرخ بالایی خروج سرمایه هستند. هر چند صرافی FTX در ادعایی جالب تظاهر به بهبود کرده است. با این حال سم بنکمن فراید (Sam Bankman-Fried) موسس و مدیرعامل سابق این صرافی در باهاما دستگیر و توسط مقامات آمریکایی به کلاهبرداری از سرمایه گذاران متهم شد.

اگر بایننس ورشکست شود چه اتفاقی برای بیت کوین خواهد افتاد؟

چشم انداز قیمتی دارایی‌های بی‌ثبات و پرریسک پس از انتشار آخرین شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، بهبود یافت. این موضوع نشان دهنده این است که تورم در حال بهبود است و امیدواری‌ها را در مورد اتخاذ سیاست پولی اصلاحی فدرال رزرو، بالا برد.

با این حال، کاهش نرخ بهره از جانب فدرال رزرو ممکن است، تاثیر ویژه‌ای در بیت کوین و سایر دارایی‌های دیجیتال نداشته نباشد. چون اخبار منفی بویژه بحران شایعات درباره بایننس همچنان باعث از دست رفتن اعتماد سرمایه گذاران و اعتماد به نفس آنان نسبت به کریپتو شده است، و ممکن است باعث آسیب جدی‌تری به اکوسیستم ارزهای دیجیتال شود.

 در اوایل نوامبر، سقوط ۲۰ درصدی قیمت بیت کوین به دلیل بحران FTX، باعث حذف ۲۵۰ میلیارد دلاری سرمایه از بازار ارزهای دیجیتال شد. با این حال کارشناسان پیامدهای منفی سقوط احتمالی بایننس را بسیار وخیم‌تر پیش‌بینی کرده‌اند و معتقدند سقوط احتمالی بایننس بسیار بدتر خواهد بود و می‌تواند عواقب شدید و طولانی مدتی برای کل اکوسیستم بیت کوین محور دربر داشته باشد.

اول این که، ریسک و احساسات منفی پیرامون بیت کوین در شرایط فعلی بازار بسیار بدتر از شرایط قبل از سقوط FTX است. دوما، برخلاف حوزه فعالیت  FTX که  بیشتر بر روی ایالات متحده متمرکز بود، حوزه و قلمرو بایننس بعنوان یک صرافی واقعاً جهانی ارزهای دیجیتال، بسیار وسیع‌تر است. گستردگی جغرافیایی بایننس مشکل عمده‌ای برای این صرافی است، چون می‌تواند همانند اثر گلوله برفی عمل نموده و منجر به هجمه‌ای جدید از برداشت‌ها شود.

همچنین این هفته، غول سرمایه‌گذاری وَن‌اِک (VanEck) پیش‌بینی کرد که قیمت بیت‌کوین ممکن است در اوایل سال ۲۰۲۳ به دلیل قرارگیری چندین شرکت بزرگ استخراج ارزهای دیجیتال در آستانه ورشکستگی، شرایط مناسبی نداشته باشد.

VanEck پیش‌بینی کرد که قیمت بیت کوین ممکن است در سه ماهه اول سال ۲۰۲۳ به ۱۰ هزار  دلار سقوط کند و در نهایت در اواخر همان سال به ۳۰ هزار دلار بازگردد. به گفته متیو سیگل (Matthew Sigel)، رئیس تحقیقات دارایی‌های دیجیتال در VanEck، فروش گسترده در سه ماهه اول، دوم و سوم سال ۲۰۲۳ ممکن است نقطه پایانی بر زمستان ارزهای دیجیتال باشد.

با این حال، شرط اصلی بهبود یا بازیابی قیمت بیت کوین تنها زمانی محقق می‌شود که اکوسیستم ارزهای دیجیتال تحت تأثیر اخبار منفی بحران مشابه سقوط صرافی  FTX یا احتمال فروپاشی بایننس نباشد.

رشد روز افزون اهمیت خود حضانتی (self custody) در ارزهای دیجیتال

هرچند فروپاشی‌های مالی هیچ پیوند مستقیمی با ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین (دقیقا همان چیزی که شبکه بیت کوین در ابتدا تلاش کرد تا حل کند) ندارند و از بحران‌های ناشی از تمرکز رنج می‌برند.

با این حال بحران‌های پی در پی در سال ۲۰۲۲ مانند سقوط پلتفرم وام دهی سلسیوس (Celsius Network) و ضرر ۴ میلیارد دلاری آن به سرمایه کاربران، همچنین آسیب زیان ۱ میلیارد دلاری صرافی  FTX باعث کاهش اعتماد به کریپتو و بی‌رقبتی در سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال شده است.  

 از این رو، یکی از درس‌های کلیدی بحران FTX، نیاز روزافزون به انتخاب نحوه درست نگهداری از دارایی‌های دیجیتال است.

 هر چند شواهد محکمی تایید می‌کند که صرافی‌های متمرکز سازوکار مناسبی برای ذخیره دارایی‌های دیجیتال به کاربران ارائه می‌دهند. با این حال، آن‌ها هیچ تضمین محکمی برای بازگرداندن وجوه کلاهبرداری شده یا هک شده ندارند.

در اوایل این هفته، ری یوسف ( Ray Youssef)، مدیرعامل صرافی رمزارز پکسفول (Paxful)، کاربران را برای حفظ از دارایی با روش‌های خودحضانتی تشویق کرده و پیشنهاد می‌کند تا کاربران ارزهای دیجیتال خود را به کیف پول های سخت افزاری خارجی منتقل کنند. او در توییتی نوشت:

«هر هفته با ارسال ایمیلی به مردم توصیه می‌کنم هرگز سرمایه‌های خود را در هیچ صرافی از جمله paxful نگهداری نکنند و تنها راه حفظ امن دارایی‌ها، استفاده از روش‌هایی است که فرد دسترسی کامل خود را در اختیار داشته باشد »

همچنین، وارن دیویدسون (Warren Davidson)، عضو کنگره و نماینده ایالات متحده از اوهایو، در جریان یک جلسه گزارش کنگره در مورد فروپاشی FTX، بر اهمیت خود حضانتی در نگهداری دارایی‌های دیجیتال تاکید کرد.

نتیجه

علی‌رغم اتخاذ اقدامات اطمینان بخش توسط بایننس و اصرار بر اینکه برداشت‌ها تثبیت شده و همچنان سرمایه‌های جدیدی به این صرافی جذب می‌شود. جامعه کریپتو همچنان به طور فزاینده‌ای نگران وضعیت مالی بزرگترین صرافی دارایی دیجیتال جهان است.

فروپاشی بایننس، اگرچه بعید به نظر می‌رسد، با توجه به قلمرو جهانی و اهمیت این شرکت، در مبادلات ارزهای دیجیتال در صورت وقوع این بحران، تأثیر مخربی برکل جامعه رمزنگاری خواهد داشت. شایعات درباره مشکلات احتمالی در بایننس،که فقط یک ماه پس از سقوط FTX رخ می‌دهد، می‌تواند جرقه‌ای برای موج سنگین و گسترده فروش بیت کوین باشد. با این حال هر چند این بحران یک فاجعه عمومی در بازار کریپتو تلقی می‌شود، با این حال سرمایه گذاران بلندمدت بیت کوین احتمالاً آن را به عنوان یک فرصت ناب و تکرار نشدنی برای خرید خواهند دید.

ترجمه و جمع‌آوری: تیم خرید و فروش بیت کوین صرافی ارز دیجیتال همتاپی