ترون چیست؟ (TRON) همه چیز در مورد پروژه ترون

ترون (Tron) یک شبکه بلاک چینی غیرمتمرکز است که مهم‌ترین هدف از راه‌اندازی آن، انقلاب در صنعت سرگرمی و ارائه بستری رایگان برای به‌اشتراک‌گذاری محتوای دیجیتال بوده است. ارز بومی شبکه ترونیکس (TRX) نام دارد که البته همه با همان عنوان ترون می‌شناسیم. قابلیت استفاده از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز، کارمزدهای بسیار پایین و در عین حال سرعت بالا، از جمله ویژگی‌هایی است که ترون را به رقیبی سرسخت برای اتریوم تبدیل کرده است. البته ارز بومی شبکه نیز دست کمی از خودِ آن ندارد و توانسته جایگاه خوبی بین سرمایه‌گذاران و معامله‌گران پیدا کند.

در این مطلب از همتاپی، قصد داریم در مورد ترون و ارز بومی آن، نحوه عملکرد ترون، مقایسه ترون با اتریوم، ویژگی‌های ترون، خرید‌ و‌ فروش ترون آن و همین‌طور کیف پول‌های ترون صحبت کنیم.

ترون چیست؟

ترون (Tron) یکی از پروژه‌های جاه‌طلبانه بلاک چین است که با هدف ارائه شبکه‌ای کاملاً غیرمتمرکز راه‌اندازی شده است. ایده‌ای که خالق تر‌ون را به فکر ایجاد آن انداخت، ساختن یک اینترنت جهانی و غیرمتمرکز بود. شبکه‌ای که از قراردادهای هوشمند (Smart Contract) میزبانی می‌کند، قابلیت ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را دارد، بسیار مقیاس‌پذیر بوده و به همین دلیل هم سرعت آن بالا و کارمزدهایش پایین است.

ترون با استفاده از مکانیسم اجماع اثبات سهام نمایندگی‌شده (Delegated Proof of Stake) یا به‌اختصار DPoS و معماری سه‌لایه خود، ظرفیت پردازش ۲,۰۰۰ تراکنش در ثانیه را دارد، آن هم با کارمزد پایین. به همین خاطر هم یک رقیب جدی برای اتریوم محسوب می‌شود و از آن‌جا که توسط یک چینی خلق شده، به آن نسخه چینی اتریوم گفته می‌شود!

در حال حاضر، علاوه بر تر‌ون (TRX)، توکن‌ها و استیبل‌کوین‌های متعدد دیگری نیز روی شبکه ترو‌ن صادر می‌شوند که باعث شده است این شبکه، جزو اصلی‌ترین شاه‌راه‌های پرداخت در صنعت کریپتو باشد.

تاریخچه ترون و تیم توسعه‌دهنده

جاستین سان (Justin Sun) چهره جوانی است که پشت پرده تر‌ون قرار دارد. یکی از خاص‌ترین و جنجالی‌ترین چهره‌های کریپتویی که اغلب به‌واسطه صحبت‌های بی‌محابا و اظهارنظرهای رُک مورد توجه رسانه‌هاست. جوانی که کارش را از سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین آغاز کرد و در سال ۲۰۱۳ یکی از میلیونرهای چین بود.

با پیوستن سان به تیم ریپل (Ripple Labs) جای پای او در صنعت کریپتو محکم‌تر شد تا این‌که در ژوئیه‌۲۰۱۷ (تیر۱۳۹۶) بنیاد ترو‌ن (Tron Foundation) را در سنگاپور راه‌اندازی کرد.

شخصیت جاه‌طلبانه سان باعث شد تا از همان ابتدای مسیر، شرکت‌های بزرگ و بنامی همچون بیت‌مین (Bitmain) و بایننس (Binance) و غیره با ترو‌ن همراه شده و روی آن سرمایه‌گذاری کنند؛ در نهایت بالغ بر ۷۰میلیون دلار سرمایه از‌ طریق عرضه اولیه سکه (ICO) جمع‌آوری شد.

در اوایل سال ۲۰۱۸، ادغام  بیت‌تورنت (BitTorrent) با ترون، بزرگترین پروتکل ارتباطی و سرویس همتابه‌همتای به‌اشتراک‌گذاری داده صورت گرفت. حدود یک‌سال بعد از آن هم ترون وارد مشارکت با شرکت تتر (Tether Limited) شد تا نسخه‌ای از استیبل‌کوین تتر (USDT) را روی این اکوسیستم پیاده کنند.

سال ۲۰۲۱ سازمان مستقل غیرمتمرکز ترو‌ن (Tron DAO) شکل گرفت و در دسامبر همان سال (آذر۱۴۰۰)، جاستین سان از سِمت خود به‌عنوان مدیرعامل بنیاد ترون کناره‌گیری کرده و پروژه را به ترو‌ن دائو (TRON DAO) واگذار کرد.

اگر بخواهیم خیلی خلاصه، نقشه راه (Road Map) ترو‌ن را بررسی کنیم، موارد زیر را خواهیم داشت:

• Exodus – راه‌اندازی پروژه، ایجاد بلاکچین اختصاصی ترو‌ن و انتقال آن از اتریوم به این شبکه (۲۰۱۷-۲۰۱۸)
• Odyssey – ارتقای سرعت و بهبود مقیاس‌پذیری شبکه (۲۰۱۹-۲۰۲۰)
• Great Voyage – اجرای قراردادهای هوش مصنوعی و ایجاد رمزارزها (۲۰۲۰-۲۰۲۱)
• Apollo – توسعه توکن‌های TRC-20 و ارتقای امنیت شبکه (۲۰۲۱-۲۰۲۳)
• Star Trek – پشتیبانی از سایدچین‌ها (Sidechains) در شبکه (۲۰۲۵-۲۰۲۳)
• Eternity – پشتیبانی از توکن‌های غیرمثلی (NFT) در شبکه (۲۰۲۷-۲۰۲۵)

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نقشه راه ترو‌ن و مواردی از این دست، می‌توانید به وایت پیپر ترون مراجعه کنید.

نحوه عملکرد ترون

گفتیم که ایده و هدف راه‌اندازی شبکه تر‌ون، ارائه بستری رایگان و کاملاً غیرمتمرکز برای به‌اشتراک‌گذاری محتوای دیجیتال بوده است. تولیدکنندگان محتوا می‌توانند با استفاده از آن به صورت مستقیم محصولات خود را عرضه کنند و کاربران نیز این امکان را دارند که در ازای پرداخت هزینه محصول در قالب توکن بومی شبکه یا همان ترون (TRX)، محتوای مورد نظر خود را دریافت کنند، بدون این‌که پای هیچ‌گونه واسطه‌ای در میان باشد.

اکوسیستم برای این‌که مقیاس‌پذیری بالایی داشته و در انتقال داده‌ها سریع باشد، با استفاده از معماری سه‌لایه توسعه داده شده است. درک این سه لایه و نحوه عملکرد آن‌ها در شبکه می‌تواند اولین گام برای شناخت کلی ترون باشد.

لایه‌های تشکیل‌دهنده شبکه ترو‌ن که عبارتند از:

• لایه ذخیره‌سازی (Storage Layer)
• لایه اصلی یا هسته (Core Layer)
• لایه برنامه (Application Layer)

لایه ذخیره‌سازی (Storage Layer)

لایه ذخیره‌سازی همان‌طور که از اسمش هم پیداست، برای سازمان‌دهی و ذخیره‌سازی داده‌ها، تاریخچه بلاکچین و وضعیت قراردادهای هوشمند طراحی شده است. ثبات و امنیتی که در شبکه ترو‌ن می‌بینیم، به واسطه این لایه است.

لایه اصلی یا هسته (Core Layer)

لایه هسته از چند ماژول مختلف تشکیل شده است:

• مدیریت حساب‌ها
• قراردادهای هوشمند
• سیستم اجماع شبکه

ماشین مجازی ترو‌ن (Tron Virtual Machine) یا به اختصار TVL که در حقیقت کامپیوتر غیرمتمرکز ترو‌ن محسوب می‌شود در این لایه قرار گرفته است.

پس با این حساب، اجرای کلیه دستورات مرتبط با ماشین مجازی ترو‌ن به عهده همین لایه است. این دستورها عمدتاً مربوط به قراردادهای هوشمندی هستند که به زبان‌های برنامه‌نویسی جاوا (Java) یا سالیدیتی (Solidity) نوشته می‌شوند (البته زبان اصلی قراردادهای هوشمند ترو‌ن جاوا است ولی با زبان سالدیتی اتریوم نیز سازگار است).

لایه برنامه (Application Layer)

در نهایت لایه برنامه هم میزبان کسانی است که می‌خواهند کیف پول‌ها یا سایر برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز خود را روی شبکه ترو‌ن بسازند. کلیه تعاملات بین برنامه‌های غیرمتمرکز مختلف هم در همین لایه صورت می‌گیرند.

اما علاوه بر این لایه‌ها، لازم است برای درک نحوه عملکرد ترو‌ن در مورد مکانیسم اجماع آن هم یک‌سری نکات را عنوان کنیم.

اثبات سهام نمایندگی‌شده (DPoS)

الگوریتم اثبات سهام نمایندگی شده (Delegated Proof of Stake) یا به‌اختصار DPoS، مکانیسم اجماعی است که در شبکه تر‌ون استفاده شده است. در این الگوریتم، به‌جای این‌که همه اعضای شبکه در رسیدن به اجماع مشارکت کنند، تنها تعداد ۲۷ کاربر به‌عنوان نماینده ارشد (Super Representative) یا به‌اختصار SR اجماع را انجام می‌دهند.

این ۲۷ نماینده ارشد، بر اساس آرای کاربران انتخاب می‌شوند و رأی‌گیری از کلیه کاربرانی که توکن TRX دارند هر ۶ ساعت یک‌بار انجام می‌شود.

این نماینده‌ها، در ازای اجماع و تأیید تراکنش‌ها پاداش دریافت می‌کنند که در حال حاضر معادل ۱۶ واحد تر‌ون است. شرط حضور در بین کاندیداها در رأی‌گیری هم این است که کاربر مورد نظر ۹,۹۹۹ واحد ترون سهام‌گذاری کرده باشد. نماینده‌ای که تخلف کند، نه‌تنها در دور بعدی حذف می‌شود، بلکه این ۹,۹۹۹ واحد ترو‌ن نازنین را هم از دست خواهد داد!

در کنار این 27 نود، نودهای رده‌های ۲۸ تا ۱۲۷ بر اساس آرا هم به‌عنوان همکاران نماینده‌های ارشد (Super Representative Partners) یا به‌اختصار SRP شناخته می‌شوند و در کنار مشارکتی که دارند، بخشی از پاداش بلاک را دریافت می‌کنند.

انواع نودها هم در شبکه ترو‌ن به شرح زیرند:

• نودهای شاهد (Witness Nodes) – پیشنهاد بلاک‌های جدید و مشارکت در رأی‌گیری‌ها
• فول‌ نودها (Full Nodes) – توزیع بلاک‌ها و تراکنش‌ها
• نودهای سالیدیتی (Solidity Nodes) – هماهنگی میان بلاک‌های توزیع‌شده و ارائه API

ارز ترون (TRX)

ترونیکس با نماد اختصاری TRX که اغلب تحت عنوان ترو‌ن شناخته می‌شود، توکن بومی پروژه ترو‌ن (Tron) است. این ارز، در سپتامبر۲۰۱۷ (شهریور۱۳۹۶) از طریق یک عرضه اولیه سکه معرفی شد و در آن زمان، توکنی با استاندارد ERC-20 روی بلاکچین اتریوم بود.

پس از حدود یک سال، ۲۵ژوئن۲۰۱۸ (۴تیر۱۳۹۷) بلاکچین اختصاصی خودِ پروژه نیز راه‌اندازی شد و ترون (TRX) از بستر اتریوم به بلاکچین خودش انتقال پیدا کرد. با این حساب، می‌توان گفت که این ارز توکن نیست و یک کوین با شبکه اختصاصی است.

عرضه ترو‌ن محدود بوده و تعداد کل واحدهای منتشر شده چیزی در حدود ۹۹میلیارد است. از کل این ۹۹میلیارد واحد، ۴۰ درصد برای فروش عمومی، ۲۵٫۷۵ درصد برای فروش خصوصی و ۳۴٫۲۵ درصد هم در اختیار سازمان ترون قرار می‌گیرد:

در حالت کلی، برای انتشار توکن‌ها روی شبکه تر‌ون از دو استاندارد استفاده می‌شود:

• استاندارد TRC-20
• استاندارد TRC-10

این دو استاندارد از نظر نحوه توسعه، کارکرد و هزینه‌های تراکنش با هم تفاوت دارند.

توکن‌های TRC-10

توکن‌های TRC-10 نسل اول توکن‌ها هستند که با شبکه اصلی ترون منتشر شده‌اند. این توکن‌ها به راحتی با هزینه‌ای حدود ۱۰۲۴ واحد ترون در وب‌سایت ترو‌ن اسکن (TronScan) قابل ایجاد هستند. ضمن این‌که تنها هزینه‌ای که بابت انتقال آن‌ها دریافت می‌شود شامل هزینه‌ پهنای باند است.

فقط نکته‌ای که باید مد نظر داشته باشید این است که توکن‌های TRC-10 از قراردادهای هوشمند پشتیبانی نمی‌کنند.

توکن‌های TRC-20

توکن‌های TRC-20 استاندارد جدیدی از شبکه ترون هستند که با استفاده از قراردادهای هوشمند و ماشین مجازی ترون (TVM) ایجاد می‌شوند. این توکن‌ها با استاندارد ERC-20 نیز سازگاری دارند، قابلیت سفارشی‌سازی دارند و ایجاد و انتقال آن‌ها ممکن است هزینه‌های بیشتر و پیچیده‌تری – نسبت به توکن‌های TRC-10 – داشته باشد.

در مورد ایجاد توکن‌های ERC-20 باید به قراردادهای هوشمند مورد نظر نگاه کرد و در مورد هزینه‌های تراکنش نیز کاربر ملزم است در کنار پرداخت هزینه پهنای باند، مقداری ترون (TRX) هم به‌عنوان سوخت پرداخت کند.

همچنین بخوانید: آیا TRX همان TRC-20 است؟

مقایسه توکن‌‌های TRC-10 و TRC-20

برای مقایسه توکن‌‌های TRC-10 و TRC-20 می‌توانید از جدول زیر استفاده کنید:

ویژگی‌های ترون

تا این بخش از مقاله، در مورد شبکه ترون، توکن‌های آن و همین‌طور نحوه عملکرد شبکه و ارز TRX اطلاعات مورد نیازمان را کسب کردیم. اکنون بد نیست نگاهی کلی به ویژگی‌های ترون داشته باشیم.

قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)

می‌توان گفت که پروژه ترون، یکی از پروژه‌های جاه‌طلبانه و پیشرو در بحث قراردادهای هوشمند بوده است. اتریوم، شبکه‌ای بود که برای نخستین بار قابلیت استفاده از قراردادهای هوشمند را وارد دنیای بلاکچین کرد و ترون، توانست به‌واسطه سازگاری با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی – در کنار جاوا که زبان قراردادهای هوشمند خودش است – در بسیاری موارد از اتریوم پیشی بگیرد.

عمده‌ترین دلیل این برتری هم سرعت بالا در عین هزینه‌های پایین‌تر در شبکه ترون است، که باعث می‌شود اغلب کاربران آن را به اتریوم ترجیح دهند.

توکن‌های غیرمثلی (NFT)

اکوسیستم ترون از استاندارد توکن‌های غیرمثلی TRC-721 پشتیبانی می‌کند که سازگاری زیادی با توکن‌های غیرمثلی اتریوم ERC-721 دارد. توان عملیاتی بالاتر، سرعت بالاتر و هزینه‌های به مراتب پایین‌تر، ترون را از این حیث نیز یک سر‌و‌گردن بالاتر از اتریوم قرار داده است.

استیکینگ ترون (TRX Staking)

ویژگی بسیار مهمی که لازم است در مورد ترون متذکر شویم، این است که با توجه به مکانیسم اجماع بلاکچین ترون – اثبات سهام نمایندگی‌شده (DPoS) که نوعی اثبات سهام است – این ارز قابلیت استخراج ندارد.

پس اگر جایی با عبارت «استخراج ترون» یا «استخراج رایگان ترون» مواجه شدید، باید بدانید که چنین امکانی با توجه به ماهیت شبکه ترون وجود ندارد. ترون قابلیت سهام‌گذاری یا استیکینگ دارد. با این حال، برای دریافت ترون برخی روش‌های دیگر غیر از استیکینگ هم ارائه شده‌ است که بازی‌های ارز دیجیتال ترون از جمله آن‌ها هستند.

مزیت‌ها و معایب ترون

در حالت کلی، اگر بخواهیم مزیت‌های شبکه ترون رو بررسی کنیم، موارد زیر را خواهیم داشت:

• محبوبیت بالا و در نتیجه تعداد کاربران بالا
• سرعت بسیار بالای تراکنش‌ها در کنار حجم بالای آن‌ها
• هزینه‌های بسیار پایین تراکنش‌ها که تقریباً نزدیک به صفر است

تنها نقطه ضعف یا ایرادی که به ترون وارد است، شاید عرضه بالای آن باشد. ترون یکی از ارزهای ارزان در سطح بازار است و عرضه آن نیز بالاست تا این که قیمت ترون همچنان پایین نگه داشته شود. اگرچه این موضوع برای برخی اهداف کاربری سودمند است، اما از نظر معامله‌گران و سرمایه‌گذاران یک نقطه ضعف مهم برای ترون است.

کیف پول ترون

شما برای ذخیره‌سازی و نگهداری، یا برای نقل‌و‌انتقالات ترون (TRX) به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید. انتخاب یک کیف پول خوب برای ترون می‌تواند چالش‌برانگیز بوده و فاکتورهای متعددی را شامل شود.

با این حال، خوشبختانه خودِ تیم توسعه دهنده در وب‌سایت رسمی پروژه تعدادی از بهترین کیف‌ پول‌های ترون را معرفی کرده‌ است که در ادامه، چند نمونه از محبوب‌ترین آن‌ها را معرفی می‌‌کنیم:

• کیف پول ترون‌لینک (TronLink) – نرم‌افزاری؛ موبایلی و تحت وب
• کیف پول اتمیک (Atomic) – نرم‌افزاری؛ موبایلی و دسکتاپی
• کیف پول تراست ولت (Trust Wallet) – نرم‌افزاری؛ موبایلی
• کیف پول لجر (Ledger) – سخت‌افزاری

خرید‌و‌فروش ترون (TRX)

برای خرید‌و‌فروش ترون (TRX) به‌راحتی می‌توانید به‌صورت ریالی و از طریق کارت‌های بانکی عضو شبکه شتاب خود در صرافی‌های داخلی خرید انجام دهید.

مراحلی که لازم است برای خرید‌و‌فروش ترون در صرافی همتاپی طی کنید به شرح زیرند:

• ثبت‌نام در صرافی همتاپی از طریق شماره موبایل و آدرس ایمیل
• تکمیل فرایندهای احراز هویت (در عرض کمتر از 5 دقیقه)
• وارد کردن اطلاعات کارت بانکی در سیستم
• شارژ حساب کاربری یا کیف پول
• خرید ترون از بخش خرید‌و‌فروش آسان

برای دسترسی به پنل خرید‌و‌فروش ترون (TRX) در همتاپی می‌توانید از این لینک نیز استفاده کنید.

جمع‌بندی

ترون (Tron) یک شبکه بلاکچینی غیرمتمرکز است که مهم‌ترین هدف از راه‌اندازی آن، انقلاب در صنعت سرگرمی و ارائه بستری رایگان برای به‌اشتراک‌گذاری محتوای دیجیتال است. ارز بومی شبکه ترونیکس (TRX) نام دارد که البته همه با همان عنوان ترون می‌شناسیم.

مهم‌ترین ویژگی‌هایی که باعث شده ترون محبوب شود عبارتند از:

• راه‌اندازی توسط کارآفرینی برجسته و محبوب به‌نام جاستین سان
• دریافت حمایت از سوی شرکت‌های بزرگ و بنام دنیا مثل بایننس
• پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های کاربری غیرمتمرکز
• مقیاس‌پذیری، سرعت بالا و هزینه‌های بسیار پایین (نزدیک صفر)
• پشتیبانی از توکن‌های غیرمثلی (NFT) و غیره…

ترون از مکانیسم اجماع اثبات سهام نمایندگی‌شده (DPoS) استفاده می‌کند و به واسطه معماری سه‌لایه خود، توانسته رقیبی جدی برای شبکه اتریوم شود. این مکانیسم، قابلیت استیکینگ ترون را فراهم می‌کند. نحوه عملکرد شبکه سه‌لایه ترون، نحوه اجماع در آن و مواردی از این دست در متن مقاله توضیح داده شده است.

ضمن آن‌که شما می‌توانید ویژگی‌های شبکه، جزئیات ارز بومی شبکه یعنی ترونیکس (TRX)، کیف پول‌های ترون و نحوه خرید‌و‌فروش آن را نیز در متن مطالعه کنید.

سوالات متداول

1. ترون چیست و چه کاربردی دارد؟

تر‌ون (Tron) با ارز بومی ترونیکس (TRX)، یک شبکه بلاکچینی غیرمتمرکز است که به‌عنوان رقیبی جدی برای اتریوم راه‌اندازی شده است. علاوه‌بر هدف اصلی پروژه یعنی ارائه بستری غیرمتمرکز برای انتشار محتوای دیجیتال، ترو‌ن ابزارهای ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند در حوزه‌های گیمینگ و امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) را نیز ارائه می‌دهد.

1. مهم‌ترین ویژگی‌های ترون یا برتری آن به اتریوم چیست؟

تفاوت‌های ساختاری ترو‌ن با اتریوم، مثل مکانیسم اجماع آن، باعث یک سری برتری‌ها در این شبکه نسبت به اتریوم شده است که مقیاس‌پذیری، سرعت بالا و هزینه‌های پایین (نزدیک به صفر) از مهم‌ترین آن‌هاست.

1. بهترین کیف پول‌های ترون کدام‌اند؟

وب‌سایت رسمی ترو‌ن به نشانی tron.network تعداد ۲۳ کیف پول‌ مورد تأیید خود را معرفی کرده که ما نیز چهار مورد را در متن مقاله آورده‌ایم. از این موارد، تراست ولت کاربردی‌ترین کیف پول تر‌ون است و لجر به دلیل سخت‌افزاری بودن، امن‌ترین کیف پول تر‌ون.