کارمزد تراکنش‌ چیست؟ کارمزد تراکنش‌های ارزدیجیتال چگونه محاسبه می‌شود؟

هزینه یا کارمزد تراکنش، مبلغی است که در زمان انتقال ارزهای دیجیتال به یک کیف پول‌ ارز دیجیتال دیگر پرداخت می‌شود.

پردازش معاملات در بلاکچین توسط استخراج کنندگان و با کمک اعتبارسنج‌ها انجام می‌گیرد و این کار هزینه‌هایی دارد، کارمزد تراکنش‌ها صرف جبران چنین هزینه‌هایی می‌شود.

نرخ کارمزد تراکنش‌ها متغیر است و می‌تواند با توجه به میزان ترافیک شبکه بلاکچین تغییر کند. کاربری که بخواهد تراکنش، زودتر تایید شود، باید هزینه بالاتری پرداخت کند تا با توجه به میزان استاندارد کارمزد، در اول صف انتظار قرار گیرد و سریعتر انجام شود. معمولا میزان کارمزد در اکثر صرافی‌های ارزهای دیجیتال، ثابت است، اما در کیف پول‌های دیجیتال، با توجه به نوع کیف پولی که استفاده می‌کنید، امکان تنظیم هزینه‌ها وجود دارد.

چرا باید کارمزد پرداخت کنیم؟

ایده کارمزد در ابتدا به عنوان ابزاری برای جلوگیری از تحرکات اسپم در بیت کوین معرفی شد، اما به تدریج به عنوان یکی از مهمترین ویژگی‌های بلاک‌چین شناخته شد.

همانطور که اشاره شد هدف از تعریف کارمزد تراکنش در ابتدا جلوگیری از تحرکات افراد مخرب و ایجاد اضافه بار در شبکه بیت کوین بود. ساتوشی ناکوموتو، که به عنوان مبتکر ایده ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود، از سیستم هش آدام بک (adam back) که متکی به سیستم اثبات کار (pow) بود، الهام گرفت.‌

مدتی بعد، گاوین آندرسن (gavin andersen) از توسعه دهندگان بیت کوین، متوجه یک قاعده کد منبع شد که برای حداقل هزینه کارمزد، 0.01 بیت کوین تعریف شده بود. که با قیمت‌ امروز معادل بیش از 450 دلار است و عدد چشمگیری می‌شد.

تا سال 2010 هزینه کارمزد انتقال، مسئله مهمی به نظر نمی‌رسید. اما با افزایش قیمت دلاری بیت کوین و همچنین افزایش تقاضا برای فضای بلاک چین، این موضوع اهمیت پیدا کرد. به ویژه برای کسانی که تراکنش‌های خرد انجام می‌دادند.

توسعه دهندگان بیت کوین بالاخره تصمیم گرفتند با به‌روزرسانی شبکه این قانون را حذف کنند و از طریق ارتقا segwit2x، اندازه بلوک را افزایش دهند. اکنون، کارمزد تراکنش‌ها بسیار کمتر از 0.01 بیت کوین است و همچنان بخش مهمی از سلامت شبکه حفظ شده است.

بلاک‌چین‌های دیگر مانند اتریوم و ریپل نیز به اهمیت کارمزد معاملات پی بردند و استراتژی‌های مشابهی را برای انگیزه دادن به استخراج کنندگان در پیش گرفتند.

کارمزد تراکنش چه ساز و کاری دارد؟

همه ما برای پیگیری کارها و امور مختلف به انگیزه نیاز داریم. کارمزد انتقال هم برای استخراج کنندگان چنین حکمی دارد و باعث می‌شود آن‌ها اولویت‌های اول خود را به تراکنش‌های با کارمزد بالاتر اختصاص دهند و آن‌ها را به بلوک بعدی اضافه کنند.

در مورد بیت کوین، تمام معاملات در حال تعلیق به یک استخر حافظه (mempool) ارسال می‌شوند و منتظر می‌مانند تا توسط ماینرها انتخاب و در بلوک بعدی قرار گیرند. اگر mempool پر باشد، ماینرها، تراکنش‌های با هزینه بالاتر را انتخاب می‌کنند و بقیه را برای بلوک بعدی می‌گذارند. به همین دلیل است که بسیاری از کاربران ارزهای دیجیتال، در صورت فوریت تراکنش خود، هزینه‌ها را به صورت دستی افزایش می‌دهند.

کارمزد تراکنش در اتریوم، با کسر مقدار کمی از eth پرداخت می‌شود. این بلاک‌چین ویژگی‌های پیچیده‌تری از بیت کوین دارد و امکان ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dapps) را نیز ارائه می‌دهد، بنابراین کارمزدها در اینجا نقش اساسی دارند. با این حال، ممکن است موارد منفی نیز در آن وجود داشته باشد، به خصوص اگر شما هزینه ناکافی برای انتقال ارز دیجیتال پرداخت کرده باشید.

حالا می‌رسیم به توکن‌های قیمت ثابت یا همان استیبل کوین. این ارزهای دیجیتال توسط یک دارایی ارزشمند مانند دلار آمریکا پشتیبانی می شوند. اما در مورد ریپل، هیچ ماینری وجود ندارد که کوین‌های جدید xrp را تولید کند. این یکی از دلایلی است که هزینه‌های معامله در این بلاک‌چین تقریبا نزدیک به صفر است.

تتر (tether) یا usdt از جمله معروف‌ترین توکن‌های قیمت ثابت است. تتر، پلی بین ارزهای فیات و دیجیتال است! با خرید تتر همین حالا قدمی به جلو بردارید و جزو دارندگان این ارز دیجیتال باشید.

هزینه انتقال وجه بین دو حساب usdt یا هر کیف پول ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک‌چین با توانایی ذخیره این دارایی دیجیتال، بر اساس شبکه‌ای که تتر بر روی آن انتقال پیدا کرده است، متفاوت است. به عنوان مثال برای انتقال بر روی شبکه اتریوم یا erc20، حدود 8-15 دلار و برای انتقال در شبکه ترون trc20 حدود 1 دلار هزینه باید پرداخت کرد. در ضمن، زمان تبدیل تتر به پول فیات، شاید شامل هزینه بیشتری هم باشد.

ترون جزو ارزهای محبوب بازار ارزهای دیجیتال است. شما می‌توانید اکنون برای خرید ترون اقدام کنید.

شبکه‌های بلاک‌چین و کارمزدهای تراکنش آن‌ها را چگونه مقایسه کنیم؟

معمولاً بلاک چین‌هایی که می‌توانند تعداد معاملات بیشتری را در ثانیه انجام دهند، کارمزد کمتری دارند.

امروزه ده‌ها پروژه بلاک‌چین معروف وجود دارند که کارمزد معاملاتی متفاوتی دریافت می‌کنند. یک قانون ساده این است: هرچه راندمان شبکه بیشتر باشد، کارمزد آن نیز کمتر است.

به عنوان مثال، هزینه استاندارد ارسال ریپل در حدود 0.00001 xrp است و برای مدت زمان بسیار کوتاهی در سال 2017 به بیش از 0.40 xrp رسید. با توجه به اینکه قیمت xrp زیر 25 سنت بود، این هزینه بسیار ناچیز است.

در خصوص اتریوم، هزینه‌های تراکنش بیشتر است و می‌تواند در هنگام افزایش بار در شبکه نیز افزایش یابد. این اتفاق در سال‌های 2017، 2018 و در اواسط سال 2020 در زمان defi رخ داده است. در ماه اوت، هزینه‌ها به بالاترین حد خود رسیدند و یک ماه بعد دوباره رکورد شکسته شد. برخی از افراد هزینه 99 دلار را اعلام کرده ‌بودند و همین باعث گمانه زنی در مورد شروع برخی پروتکل‌ها برای جستجوی بلاک‌چین‌های جایگزین شد. در تاریخ 1 سپتامبر 2020، ماینرهای اتریوم در یک ساعت 500,000 دلار سود به جیب زدند. تعداد بالای تراکنش‌ها برای این بلاک‌چین به مشکل بزرگی تبدیل شده است، اما امید است که با ارتقا پروتکل ethereum 2.0، سیستم کارایی بهتری داشته باشد. هم بنیانگذار اتریوم، ویتالیک بوترین (vitalik buterin)، ابراز نگرانی کرده است که هزینه‌های بالا می‌تواند فعالیت‌های خودخواهانه بخش استخراج را افزایش دهد.

در مورد بیت کوین، به عنوان بزرگترین ارز دیجیتال، با توجه به افزایش قیمت‌ها، شاهد افزایش چشمگیری در هزینه کارمزد تراکنش در سال‌های اخیر بودیم. برای مثال در حالی که کارمزدها در ژوئیه گذشته زیر 1 دلار بودند، در ماه آگوست 2020 بیش از 6 دلار رشد کردند و در پایان ماه اکتبر همان سال نیز مرز 10 دلار را شکست.

علاوه بر بیت کوین و اتریوم، سایر بلاک‌چین‌ها از جمله لایت کوین، کاردانو، بیت کوین کش و اتریوم کلاسیک به طور متوسط کارمزدهای بسیار کمتر و در حد چند سنت دارند. هزینه‌های شبکه ترون حتی کمتر از ریپل هم می باشد.

همچنین، ilcoin هزینه‌های تراکنش بسیار کمی دارد و مانند ساختار بیت کوین، از پروتکل اثبات کار pow استفاده می‌کند. این بلاک‌چین، می‌تواند میلیون‌ها تراکنش را در هر بلوک پردازش کند. این در حالی است که بیت کوین تنها ۲۰۰۰ تراکنش در هر بلاک می‌تواند انجام شود. این تیم مدعی است برای 10 میلیون تراکنش تنها 0.0124 ilc کارمزد دریافت می‌شود. موضوع بعدی اینکه این کوین برخلاف شبکه ریپل که یک شبکه غیرمتمرکز است و به پروتکل rift متکی است.

چه مولفه‌هایی بر مقدار کارمزد معاملات تاثیر دارند؟

دو عامل اصلی تأثیرگذار بر کارمزدها تراکنش‌های ارزها‌ی دیجیتال، یکی، اندازه تراکنش است و دیگری، میزان فضایی که در بلوک اشغال می‌کند است.

با توجه به اینکه برخی از شبکه‌ها فقط می‌توانند مقدار محدودی از داده‌ها را در هر بلوک داشته باشند، استخراج کنندگان و اعتبارسنج‌ها محدود به تعداد تراکنش‌هایی هستند که می‌توانند انجام دهند. هنگامی که کاربران زیادی به طور همزمان درخواست‌های خود را ارسال می‌کنند، تقاضا برای فضای بلوک افزایش می‌یابد و تراکنش‌های بیشتری در صف تأیید قرار می‌گیرند.

گاهی اوقات، پر شدن فضای بلوک می‌تواند آنقدر زیاد شود که شبکه‌ با ازدحام مواجه شود و سطح کارمزدها افزایش یابد. تراکنش‌های بزرگتر به فضای بیشتری در بلوک احتیاج دارند و اعتبار آن‌ها نیز بیشتر از تراکنش‌های کوچک‌تر است.