شاخص ترس و طمع چیست و چه کاربردی در بازار ارزهای دیجیتال دارد؟
شاخص ترس و طمع، که به آن Fear and Greed Index نیز گفته میشود، یک ابزار اندازهگیری است که رفتارهای روانشناختی سرمایهگذاران را در بازارهای مالی نشان میدهد. این شاخص با استفاده از تجزیه و تحلیل دادههایی نظیر حجم معاملات، نوسانات بازار و نظرسنجیهای سرمایهگذاران، تعیین میکند که بازار در حالت ترس یا طمع قرار دارد. این اطلاعات به سرمایهگذاران کمک میکند تا تصمیمات آگاهانهتری در مورد خرید، فروش یا نگهداری داراییهای خود بگیرند.
احساسات معاملهگران، به عنوان نشانهای از سقوط و یا صعود قیمت یک ارز دیجیتال میباشد. یکی از محبوبترین شاخصهای سنجش این احساسات، شاخص ترس و طمع میباشد.
رفتار بسیاری از تریدرها و سرمایه گذاران بازار ارزهای دیجیتال بر مبنای احساسات و با هیجانات زیادی همراه است. در این مقاله قصد داریم ضمن توضیح این شاخص به کاربردهای آن در بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم.
شاخص ترس و طمع در بیت کوین چیست؟
معاملهگران ارزهای دیجیتال اغلب هنگامی که قیمتها افزایش مییابد، حریص میشوند و احساس فومو در بازار به وجود میآید و بالعکس در زمان کاهش قیمت و مشاهده تغییرات قیمتی ترس از دست دادن ارزش دارایی باعث میشود تا به صورت غیرمنطقی ارز دیجیتال خود را بفروشند.
در بازارهای مالی علاوه بر تحلیل تکنیکال (technical analysis) و تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال (Fundamental analysis) تحلیل دیگری به نام تحلیل احساسات بازار (Analyze market sentiment) نیز وجود دارد که برخی از معاملهگران برای ارزیابی بازار ارزهای دیجیتال از آن استفاده میکنند.
وجود شاخصهایی که احساسات بازار را با اعداد و به صورت کیفی ارائه میدهند، میتوانند دید خوبی به معاملهگر نسبت به روند بازار و احتمالات پیش رو بدهد. یکی از شاخصهایی که احساسات بازار و اشتهای سرمایه گذاران برای خرید ارز دیجیتال را نشان میدهد شاخص ترس و طمع میباشد. معامله گران با استفاده از آن میتوانند وضعیت بازار را اندازه گیری کنند. نظریه اصلی بیان میکند که شاخص ترس و طمع برای ارزشگذاری منصفانه ارزهای دیجیتال سودمند میباشد.
این شاخص با اعدادی بین صفر و صد نمایش داده میشود. اگر شاخص برابر عدد صفر باشد یعنی ترس زیادی به دلیل افزایش قیمت بر معاملهگران حاکم شده است و موقعیت خرید ارز دیجیتال افزایش مییابد. شاخص 100 بیانگر حرص سرمایهگذاران و احتمال کاهش قیمت ارز دیجیتال وجود دارد. در چنین شرایطی فرصت فروش فراهم میشود.
شاخص ترس و طمع چه کاربردهایی دارد؟
به شاخص ترس و طمع میتوان به دید یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال نیز نگاه کرد و استفاده از آن نقطه ورود به بازار ارزهای دیجیتال را پیدا کرد. در این شاخص اعداد کمتر از 50 نشان دهنده ترس در بازار ارزهای دیجیتال، اعداد بالاتر از 50 نیز بیانگر طمع در این بازار است و عدد 50 نیز نمایانگر وضعیت خنثی بازار میباشد.
آنچه که مشخص است اگر شاخص ترس و طمع برای یک ارز دیجیتال عددی بالاتر از 70 را نمایش دهد خرید ارز دیجیتال به هیچ عنوان عاقلانه نخواهد بود چرا که طمع زیاد باعث افزایش غیرمعقول قیمت ارزهای دیجیتال شده است. از طرف دیگر اگر شاخص عددی کمتر از 30 را نشان دهد ترس بر بازار مسلط شده است و احتمال آغاز روند صعودی وجود دارد.
اجزای شاخص ترس و طمع
برای جمعآوری دادههای شاخص ترس و طمع از 6 منبع مختلف استفاده میشود که هر کدام از منابع میزان تاثیر متفاوتی بر روی این شاخص دارند. میزان تاثیر گذاری هر یک از موارد را با درصد در ادامه مشخص کردهایم. خوب است بدانید که این شاخصها در حال حاضر برای تحلیل بازار بیت کوین کاربرد زیادی دارند.
-
نوسانات (۲۵٪)
نوسانات فعلی و حداکثر نوسانات از جمله موارد بسیار مهم در این فاکتور میباشد. علاوه بر این تعیین این فاکتور قیمت معاملات بیتکوین و مقایسه آن با میانگین معاملات این ارز دیجیتال در یک و سه ماه گذشته نیز باید بررسی شود؛ زیرا افزایش غیرمعمول نوسانات قیمت میتواند نشاندهنده بازار اشباع از ترس باشد.
-
قدرت بازار/حجم (۲۵٪)
در این فاکتور نیز اندازهی حجم و قدرت بازار فعلی که با آخرین مقادیر یک و سه ماهه مقایسه میشود، اندازه گیری میشود. حجم بالای خرید در بازارهای صعودی و در تایم روزانه بیانگر حرص بیش از حد معامله گران میباشد.
-
رسانههای اجتماعی (۱۵٪)
تعداد پستهایی که با هشتگهای متفاوت برای هر ارز دیجیتال در شبکههای اجتماعی منتشر میشود، سرعت و تعداد بازخوردی که هر پست در یک بازهی زمانی مشخص دریافت میکند مواردی هستند که فاکتور شبکههای اجتماعی در شاخص ترس و طمع مورد بررسی قرار میگیرند. نرخ بازخوردهای زیاد، افزایش علاقه افراد به یک ارز دیجیتال را به دنبال دارد و باعث افزایش حرص معامله گران برای خرید این ارز دیجیتال میشود.
-
نظرسنجیها (۱۵٪)
در این فاکتور با استفاده نظرسنجیهای هفتگی از سرمایه گذاران خواسته میشود روند بازار را پیش بینی کنند. پاسخ این افراد میتواند دید کلی از احساسات گروهی از معامله گران درباره بازار را ارائه دهد.
-
تسلط (۱۰٪)
تسلط یک کوین، در بازار در واقع بیانکننده سهم آن از کل بازار است؛ مثلا افزایش تسلط بیت کوین بر بازار ارزهای دیجیتال ناشی از ترس سرمایه گذاران باعث کاهش سرمایه گذاری بر روی آلتکوینها (Altcoins) میشود در واقع در چنین شرایطی بیت کوین به پناهگاه امن برای سرمایه گذاری تبدیل میشود. از طرف دیگر، وقتی تسلط بیتکوین بر روی بازار کم شود معاملهگران بر روی آلتکوینهای پرخطرتر سرمایه گذاری میکنند و از این جهت حریصتر شده و شانس خود را برای حرکت صعودی بزرگ بعدی بازار امتحان میکنند؛ بنابراین میتوان گفت محبوبیت یک ارز دیجیتال میتواند باعث بوجود آمدن رفتاری همراه با حرص و طمع در آن ارز شود.
-
روندها (۱۰٪)
بررسی جست و جوهای مختلف مرتبط با بیتکوین در گوگل و تغییر حجم این جست و جوها نیز میتواند احساسات بازار ارزهای دیجیتال و شاخص ترس و طمع را از دید دیگری بررسی کند و اطلاعات خوبی در اختیار معامله گران قرار دهد.
چه زمانی شاخص ترس و طمع، بهای ارز دیجیتال را کمتر از ارزش واقعی نشان میدهد؟
زمانی که بازار آکنده از ترس باشد، معامله گران دارایی خود را با بهایی کمتر از بهای واقعی میفروشند و در واقع ارزش یک دارایی دیجیتال کمتر از ارزش واقعی (Oversold) آن خواهد بود. استفاده درست از شرایط بازار میتواند سود سرشاری را نصیب سرمایه گذاران کند.
در سوی مقابل Oversold با Overbought روبه رو هستیم. Overbought به معنای خرید ارز دیجیتال به قیمت بیشتر از ارزش واقعی آن است؛ یعنی معاملهگران دارایی را میخرند که ارزش خود را از دست داده است. در چنین حالتی بازار در آستانه اصلاح قیمت قرار دارد و شاخص ترس و طمع حالت طمع را نشان میدهد. در حالت Overbought در بازار حباب قیمتی وجود دارد. با این وجود سرمایه گذاران به وضوح میدانند که افزایش قیمت ارز به منزله ثبات و یا استحکام قیمت میباشد. شاخص ترس و طمع در بازه Overbought نشان دهنده زمان مناسب فروش میباشد.
مزایا استفاده از شاخص ترس و طمع در ارزهای دیجیتال چیست؟
اگرچه ممکن است در نگاه اول شاخص ترس و طمع شاخص کمی عجیب به نظر برسد، اما وجود چنین شاخصی کاملا منطقی میباشد؛ چرا که بیشتر سرمایه گذاریها در نتیجه ترس و طمع انجام میشود.
شاخص ترس و طمع به درک معامله گران از بازارهای پیچیده کمک زیادی میکند. این شاخص در حقیقت نمایی از بازار را ارائه میدهد که قابل اندازه گیری نیست. همچنین شناسایی وضعیت Oversold و Overbought در بازار ارزهای دیجیتال، برای معاملهگران بسیار مهم و ضروری است و به معامله گران در تصمیمگیری کمک زیادی میکند.
استفاده از شاخص ترس و طمع چه معایبی دارد؟
یکی از مهمترین دلایل ضعف شاخص ترس و طمع، عدم وجود یک حقیقت واحد میباشد. این شاخص اطلاعات را از منابع متفاوتی جمع آوری میکند و برآیندی از این اطلاعات را در اختیار افراد قرار میدهد.
یکی دیگر از معایب این شاخص این است که درک آن برای تمام افراد ساده نخواهد بود علاوه بر این شاخص ترس و طمع تمام ترسها و طمعها را شامل نمیشود برای مثال در این شاخص ترس از جا ماندن یا FOMO مورد بررسی قرار نخواهد گرفت این در حالی است که این ترس تاثیر زیادی روی بازار دارد.