فارکستر چیست و رابطه آن با وارپکست چیست؟
فارکستر (Farcaster) یک پروتکل سوشال مدیای غیرمتمرکز است که روی بلاکچین پیاده شده و به صورت متن باز در اختیار توسعه دهندگان سوم شخص قرار گرفته است. این پروتکل غیرمتمرکز را میتوان اکوسیستمی از برنامههای مختلف دانست که یکی از بزرگ‌ترین آن‌ها هم وارپکست (Warpcast) است.
این روزها عده زیادی به فکر کسب درآمد از این سوشال غیر متمرکز هستند، ما در این مقاله به صورت مفصل به این پدیده پرداخته‌ایم.
فارکستر (Farcaster) یک پروتکل سوشال مدیای غیرمتمرکز است که روی بلاکچین پیاده شده و به صورت متن باز در اختیار توسعه دهندگان سوم شخص قرار گرفته است. این پروتکل غیرمتمرکز را میتوان اکوسیستمی از برنامههای مختلف دانست که یکی از بزرگ‌ترین آن‌ها هم وارپکست (Warpcast) است. در این مقاله، قصد داریم در مورد فارکستر و همین‌طور اپلیکیشن وارپکست و ویژگی‌های آن‌ها صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
فارکستر (Farcaster) چیست؟
فارکستر یک پروتکل سوشال مدیای غیرمتمرکز است که روی بلاکچین پیاده شده و این روزها سر و صدای زیادی در میان خصوصاً طرفداران کریپتو به پا کرده است. این پروتکل، در سال 2020 میلادی و توسط دن رومرو (Dan Romero) و وارون سرینیواسن (Varun Srinivasan)، که از قضا هر دو هم از مهندسین اسبق صرافی کوین بیس (Coinbase) هستند راهاندازی شده است.
فارکستر در سال 2023 میلادی توسط یک جذب سرمایه اولیه قابل توجه داشته باشد که به توسعه آن کمک زیادی کرد، اما رقم این سرمایه‌گذاری تا به امروز فاش نشده است.
پروتکل فارکستر کاملاً متن باز (Open Source) است، به این معنی که به توسعه دهندگان شخص ثالث امکان آن را می‌دهد که برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های خود را در آن ایجاد کنند. هدف از راهاندازی این شبکه، دوری از هر گونه متمرکز بودن و سانسور است، تا جایی توسعه دهندگانش آن را «به اندازه کافی غیرمتمرکز» می‌خوانند!
فارکستر تاکنون دو افزایش سرمایه 30 میلیون دلاری با سرمایه گذاری اصلی A16Z و 150 میلیون دلاری با سرمایه گذاری اصلی Paradigm داشته است.
اما به غیر از این دو شکرت بسیاری دیگر از شرکت ها هم (مثل coinbase) از این پروژه حمایت کردند.
فارکستر چگونه کار می‌کند؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که در مورد فارکستر باید بدانیم این است که این پروتکل از یک معماری ترکیبی یا به اصطلاح هیبریدی برای ارتقای سطح امنیتی خود استفاده می‌کند؛ به این ترتیب که اطلاعات هویتی کاربران در آن به صورت درون زنجیره‌ای و آن چین ذخیره‌سازی می‌شوند، در حالی که تعاملات و پست‌های آن‌ها برون زنجیره‌ای و آف چین هستند.
در نتیجه، دادههای هویتی کاربران توسط یک سیستم متمرکز کنترل و نگهداری نمی‌شود (درست برعکس چیزی که در شبکه‌های اجتماعی متمرکز مثل ایکس (X) یا همان توییتر سابق داریم)!
ایمنی سیستم از طریق قراردادهای هوشمند تامین می‌شود، فریم‌ها توسط سیستم احراز هویت Farcasters EdDSA ارائه می‌شوند و در واقع هیچ خطری از نظر تخلیه کیف پول‌ها کاربران را تهدید نمی‌کند. اما بدون وارد شدن به جزئیات فنی بیشتر، همین را میتوان گفت که فارکستر به نوعی نمونه غیرمتمرکز همان پلتفرم ایکس (X) – توییتر سابق – است که آن را برای طرفداران بلاکچین و کریپتو، به شدت جذاب می‌کند.
اکوسیستم فارکستر از برنامههای متعددی تشکیل شده است:
- آیس‌بریکر (Icebreaker) – شبکه‌ای حرفه‌ای برای حفظ حریم خصوصی
- سی‌مور(Seemore) – شبکه‌ای برای ایجاد پیج و پروفایل محصولات
- پاراگراف (Paragraph) – یک پلتفرم مطبوعاتی و انتشاراتی مبتنی بر Web3
- و مواردی از این دست…
اما یکی از مهم‌ترین، بزرگ‌ترین و محبوبترین برنامه‌هایی روی که روی اکوسیستم فارکستر پیاده‌سازی شده و اخیراً هم سر و صدای زیادی هم پا کرده است، وارپکست (Warpcast) است.
وارپکست (Warpcast) چیست؟
وارپکست اولین کلاینت فارکستر است که توسط همان تیم توسعه دهنده دو نفره فارکستر نیز راهاندازی شده است. این اپلیکیشن که در واقع سوشال مدیای بلاکچینی است، به شدت با پروتکل و دادههای فارکستر ادغام شده و بسیار هم محبوب است.
کاربران می‌توانند اپلیکیشن وارپکست را برای سیستم عامل‌های:
- اندروید (Android)
- آی‌او‌اس (iOS)
دانلود و نصب کنند ولی فعلاً قابلیت استفاده از برنامه به شکل دسکتاپی فراهم نشده است.
کاربران می‌توانند خیلی راحت با استفاده از یک ایمیل یا شماره موبایل در این پلتفرم ثبت‌نام کنند اما نکته‌ای که وجود دارد این است که برنامه، رایگان نیست! هزینه دریافت این اپلیکیشن، در حال حاضر 5 دلار در سال است که شاید برای کاربران ایرانی کمی چالش‌برانگیز باشد.
از نظر عملکرد، وارپکست شباهت‌های خیلی زیادی به پلتفرم ایکس دارد. شما در وارپکست هم پست دارید که به جای توییتی که در ایکس گفته می‌شد، کست (Cast) نامیده می‌شوند. این کست‌ها، قابلیت لایک (Like) و شیر (Share) دارند و همین‌طور رابط کاربری برنامه هم شباهت زیادی به پلتفرم ایکس دارد.
شما می‌توانید افرادی که دوست دارید را دنبال (Follow) کنید یا توسط آن‌ها دنبال شوید. اما پیاده سازی شدن وارپکست روی Web3 برخی قابلیت‌ها فراتر از ایکس به آن داده است.
یکی از مهم‌ترین این قابلیت‌ها، فیدهای NFT است… در واقع شما می‌توانید در فیدهای خود توکن‌های غیر مثلی (NFT) ها را قرار دهید تا دیگر کاربران آن‌ها را مینت کنند. اساساً یکی از اصلی‌ترین دلایل استقبال بالای کاربران از پلتفرم نیز همین مینت‌ها هستند که در 99 درصد موارد رایگان‌اند.
در وارپکست نیز درست مثل ایکس، کانال‌هایی برای دسترسی کاربران ارائه شده‌اند با این اختلاف که این کانال‌ها، بر اساس موضوعات مختلف هم قابلیت فیلتر شدن دارند.
محبوبترین پروژه های فارکستر
در این بخش قرار است تا محبوبترین پروژه‌های فعال روی فارکستر را معرفی کنیم:
پروژه Mirror
پروژه میرور (mirror) یکی از محبوبترین پروژه‌های فعال روی وارپکست است.
این پروژه شباهت بسیاری به پروژه لنز دارد، برای مثال تصویری که می‌خواهید رو به اشتراک بگذارید که هرکسی بتوان آن را به صورت یک NFTمینت کند.
آینده فارکستر و وارپکست
بر اساس دادههای منتشر شده از سوی وب‌سایت دیون (Dune)، پایگاه کاربری وارپکست به ویژه طی ماه پایانی 2023 و سال جاری میلادی، رشد چشم‌گیری داشته است:
فیدهای مبتنی بر NFT، تراکنش‌ها و تعاملات و نظرسنجی‌هایی که در پلتفرم ارائه می‌شوند، باعث شده است تا بازی به نفع این پلتفرم تغییر کرده و حجم کست‌های روزانه افزایشی 1000 درصدی را تجربه کنند. روندی که احتمالاً ادامه‌دار نیز خواهد بود.
با وجود این‌که سرعت رشد کاربران پلتفرم در 4 فوریه اندکی کاهش داشته، ولی احتمالاً ویژگی‌های قوی و کاربر محور وارپکست قابلیت آن را خواهند داشت تا پلتفرم را بیش از آن‌چه که امروز هست رشد داده و محبوب‌تر کنند.
با این حال، علیرغم همه چشم‌انداز روشنی که نه فقط برای فارکستر و وارپکست، که برای همه پلتفرم‌های سوشال مدیای غیرمتمرکز قابل ترسیم است، این نکته را نیز نباید فراموش کرد که این قبیل فضاها، می‌توانند به نوعی سمی و اسکمی (Scam) نیز باشند! در فضای پلتفرم ایکس، کلاهبرداری‌ها و پروژه‌های اسکم مبتنی بر ایردراپ و عرضه توکن کم نیستند و اکنون، اضافه شدن یک پلتفرم که غیر متمرکز و متن باز نیز هست، می‌تواند این ریسک‌ها را دو چندان کند.
جمع‌بندی
فارکستر (Farcaster) یک پروتکل سوشال مدیای غیرمتمرکز است که روی بلاکچین پیاده شده و به صورت متن باز در اختیار توسعه دهندگان سوم شخص قرار گرفته است. این پروتکل غیرمتمرکز را میتوان اکوسیستمی از برنامههای مختلف دانست که یکی از بزرگ‌ترین آن‌ها هم وارپکست (Warpcast) است.
وارپکست، از جمله بهترین و محبوبترین برنامههای پیاده شده در اکوسیستم فارکستر است که توسط همان تیم توسعه دهنده دو نفره فارکستر نیز راهاندازی شده و به شدت با پروتکل و دادههای فارکستر ادغام شده است.
در خصوص قابلیت‌های این برنامه، نحوه نصب و استفاده از آن، هزینه‌های که باید پرداخت شود و قابلیت‌هایی که آن را بسیار مشابه پلتفرم ایکس (X) یا همان توییتر سابق کرده است، در متن مقاله توضیح داده‌ایم.
سوالات متداول
- فارکستر (Farcaster) چیست؟
فارکستر (Farcaster) یک پروتکل سوشال مدیای غیرمتمرکز است که روی بلاکچین پیاده شده و به صورت متن باز در اختیار توسعه دهندگان سوم شخص قرار گرفته است. این پروتکل غیرمتمرکز را میتوان اکوسیستمی از برنامههای مختلف دانست.
- وارپکست (Warpcast) چیست؟
وارپکست (Warpcast)، از جمله بهترین و محبوبترین برنامههای پیاده شده در اکوسیستم فارکستر است که توسط همان تیم توسعه دهنده دو نفره فارکستر نیز راهاندازی شده و به شدت با پروتکل و دادههای فارکستر ادغام شده است. این پلتفرم از بسیاری جهات شبیه ایکس (X) یا همان توییتر است.
- تفاوت فارکستر و وارپکست در چییست؟
فارکستر پروتکل یا اکوسیستمی مبتنی بر بلاکچین و غیر متمرکز است. این در حالی است که وارپکست یکی از برنامههای ایجاد شده در این اکوسیستم فارکستر است که در اصلی یک سوشال مدیای غیر متمرکز نامیده می‌شود.
