کلمات بازیابی چیست؟
کلمات بازایابی رمزی چند کلمه‌ای بوده که به‌عنوان پشتیبان کلید خصوصی کیف پول شما از سرمایه‌تان محافظت می‌کند. اگر کلید خصوصی کیف پول را گم کنید، با استفاده از کلمات بازیابی دوباره می‌توانید به کیف پول ارز دیجیتال خود وارد شوید.
عبارت بازیابی یا سید فریز (Seed Phrase) متشکل از ۱۲، ۱۸ یا ۲۴ کلمه تصادفی است که در هنگام ایجاد کیف پول ارز دیجیتال به شما داده می‌شود. این رشته کلمات به‌ظاهر ساده، در واقع کلید دسترسی به تمام دارایی‌های شما در دنیای ارزهای دیجیتال است که به‌عنوان نسخه پشتیبان کیف پول شما عمل می‌کند با استفاده از این عبارت، می‌توانید در صورت بروز هرگونه مشکل، به‌راحتی کیف پول خود را بازیابی کنید. در این مقاله از همتاپی، به بررسی جامع این مفهوم، از جنبه‌های فنی و کاربردی آن خواهیم پرداخت.
منظور از کلمات بازیابی چیست؟
کلمات بازیابی (به انگلیسی: Recovery phrase / Seed Phrase / Mnemonic Phrase) تنها راه بازگشت شما به کیف پول ارز دیجیتال و دسترسی به دارایی‌هایتان هستند. این کلمات مهم، مجموعه‌ای از چند کلمه معنی‌دار و تصادفی است که ترتیب قرارگرفتن‌شان کنار هم مهم است و در مجموع؛ به‌عنوان یک نسخه پشتیبان برای کلید خصوصی کیف پول شما عمل می‌کنند.
کلمات بازیابی چه شکلی هستند؟
کلید خصوصی چیست و چه فرقی با کلمات بازیابی دارد؟
کلید خصوصی رشته‌ای از اعداد و حروف انگلیسی است که به‌صورت رمزنگاری شده ایجاد می‌شوند و به‌عنوان امضای دیجیتال شما در تأیید و انجام معاملات عمل می‌کند. درصورتی‌که عبارت بازیابی مجموعه‌ای از چند کلمه است که وظیفه پشتیبانی از کلید خصوصی را به عهده دارند. عبارات بازیابی و کلید خصوصی هر و اصطلاحات کلیدی و مهمی برای تأمین امنیت و مدیریت دارایی شما هستند و در حفاظت از هر دو باید نهایت دقت و حساسیت را به خرج دهید. با وجود این، با استفاده از کلمات بازیابی می‌توانید کلید خصوصی خود را بازیابی کنید؛ ولی برعکسش امکان ندارد!
انواع کلمات بازیابی
کلمات بازیابی کلید خصوصی کیف پول ارز دیجیتال معمولا ۱۸ یا ۱۲ کلمه‌ای هستند یا ۲۴ کلمه‌ای. ناگفته پیداست که کیف پول‌هایی که کلمات بازیابی ۲۴ کلمه‌ای دارند، هک‌شدن و حدش زدنشان سخت‌تر است؛ اما کلمات بازیابی ۱۲ کلمه‌ای هم به‌اندازه کافی امن و غیر قابل حدس‌زدن هستند. برای اینکه بهتر متوجه امن بودن کلمات بازیابی کلید خصوصی شوید، خوب است بدانید که این کلمات از بین لیست واژگان (Worldlist) که یک استاندارد جهانی برای تولید کلمات بازیابی است به طور تصادفی و خودکار انتخاب می‌شود. معروف‌ترین مدل این استاندارد، BIP39 نام دارد.
استاندارد BIP39 چیست؟
همان‌طور که گفتیم بی‌آی‌پی ۳۹ (BIP39) یک استاندارد بین‌المللی است و می‌توان گفت به‌نوعی پایه و اساس کلمه‌های بازیابی کیف پول‌های ارز دیجیتال به‌حساب می‌آید.
BIP مخفف (Bitcoin Improvement Proposal) به معنی «طرح بهبود بیت‌کوین» است. البته همان‌طور که از مفهومش پیداست، این استاندار معمولاً برای بهبود شبکه بیت‌کوین استفاده می‌شود و برای شبکه اتریوم از پروتکل‌های استاندارد (EIP) استفاده می‌شود.
در کیف پول‌های سازگار شده با BIP39 دیگر خبری از کلید خصوصی پیچیده و نامفهوم نیست و کلیدهای خصوصی در این کیف پول‌ها به زنجیره‌ای از کلمات تبدیل شده‌اند، مانند کیف پول تراست والت.
چطور از طریق کلمات بازیابی کلید خصوصی کیف پول خود را پیدا کنیم؟
حالا که با کلمات بازیابی کلید خصوصی کیف پول ارز دیجیتال آشنا شدیم و کمی از استاندارد BPI39 گفتیم، برویم به سراغ پاسخ یک سؤال مهم.
حتماً در مقالات مختلف خوانده‌اید یا از زبان کسانی که از کیف پول دیجیتال استفاده می‌کنند، شنیده‌اید که اگر کلید خصوصی کیف پول را فراموش یا گم کنید، باید با دارایی‌تان خداحافظی کنید و هیچ راهی برای دستیابی مجدد به اطلاعات کیف پولتان وجود ندارد. در واقعیت این‌طور نیست و کار اصلی عبارات بازیابی هم همین است. اما چطور با استفاده از کلمات بازیابی، کلید خصوصی کیف پولمان را بازیابی کنیم؟
اپل اینکه تاحدامکان از بازیابی کلید خصوصی خودداری کنید و سعی کنید به روشی درست (که در ادامه می‌گوییم) از عبارات بازیابی و کلید خصوصی خود محافظت کنید. اما برای اینکه با روند بازیابی آشنا شوید، در خطوط بعدی نحوه بازگشت به کیف پول تراست والت با کلمات بازیابی را بخوانید:
- بعد از ورود به مرحله بازیابی کیف پول، در قسمت Phrase کلمات بازیابی را با رعایت ترتیب، وارد کنید.
- از درستی اطلاعات وارد شده اطمینان حاصل کنید و تایید را بزنید.
- حالا به کیف پول قبلی خود دسترسی دارید.
روش‌های مطمئن و نامطمئن نگهداری از کلمات بازیابی
کلمات بازیابی به دلیل جنبه امنیتی که دارند، زیادی برای به‌خاطر‌سپردن طولانی‌اند. پس لازم است با روشی دیگر آنها را حفظ کنیم. روشی که هم امن باشد و هم دور از دسترس دیگران.
روش‌های نامطمئن
- ذخیره در کامپیوتر یا گوشی همراه: با ذخیره‌سازی کلمات بازیابی در کامپیوتر، ممکن است به دلیل احتمال وجود حملات هکری یا خطاهای سرور، اطلاعات ذخیره‌شده خود را از دست بدهید. ذخیره‌سازی در تلفن همراه هم به‌دلیل مشکلات سخت‌افزاری یا سرقت گوشی همراه روش مناسب و امنی نیست.
- نوشتن روی کاغذ: امکان گم شدن یا پاره‌شدن آن وجود دارد و در سوانحی مثل آتش‌سوزی به‌راحتی از بین خواهد رفت.
روش‌های مطمئن
بهترین روش برای نگهداری از کلمات بازیابی ترکیبی از روش‌های بالاست. البته راه‌های دیگری مثل استفاده از برنامه‌های رمزگذاری شده هم وجود دارد اما اگر به‌دنبال راهی امن و ساده می‌گردید، پیشنهاد می‌کنیم، با در نظر داشتن نکات زیر، چند جای مختلف کلمات بازیابی کیف پول ارز دیجیتال خود را ذخیره کنید.
- برای ذخیره‌سازی از طریق گوشی یا کامپیوتر به‌هیچ وجه راه انتخابی‌تان نباید فرستان کلمات بازیابی به‌صورت آنلاین برای دوستانتان باشد! بهتر است آنها را در یک فایل در کامپیوتر شخصی یا گوشی همراه‌تان ذخیره کنید.
- به جای نوشتن روی یک تکه کاغذ، کلمات بازیابی خود را در چند کاغذ مطمئن بنویسید. مثلا می‌توانید آنها را با رعایت ترتیب، در حاشیه صفحه‌های مختلف کتابی در کتابخانه‌تان بنویسید. همینطور در یک صفحه از دفترچه یادداشتی که قرار نیست به این زودی‌ها دور بیندازیدش.
کلمات بازیابی، فرشته نجات دارایی‌های شما!
سرمایه‌گذاری در دنیای ارزهای دیجیتال هم مانند تمام سرمایه‌گذاری‌های دیگر، حساسیت‌ها و پیش‌نیاز‌های خودش را دارد و حفظ کلمات بازیابی کلید خصوصی کیف پول، یکی از آنهاست. به‌همین دلیل در این مقاله به سراغ معرفی این مفهوم کلیدی رفتیم تا مثل همیشه قدمی برای انتخاب‌های آگاهانه‌تر شما خوانندگان عزیز در بازارهای مالی آنلاین برداشته باشیم.
| 💡 یادتان نرود که در نهایت تامین امنیت دارایی شما به عهده خودتان است. پس حفاظت از کلمات بازیابی را جدی بگیرید. |
