سود مرکب، از معجزه تا واقعیت

کسب سود از بازارهای مالی شیرین است اما وقتی بتوانید از همان سود هم بهره دریافت کنید، لذتش بسیار بیشتر خواهد بود. سود مرکب قدمی است برای کسب ثروت. در بازارهای مالی کسب سود مرکب، یعنی اینکه بتوانید از سود دریافتی نیز سود بسازید! به عبارتی شما با سرمایه‌گذاری مجدد سود دریافتی در یک سرمایه‌گذاری، می‌توانید سود مرکب بسازید.

معجزه سود مرکب خود را آن‌جایی نشان می‌دهد که  شما اگر ۱۰ میلیون تومان سرمایه اولیه داشته باشید و بتوانید به مدت سه سال در هر ماه تنها ۱۰ درصد بازدهی ایجاد کنید، در طول این سه سال سرمایه شما سی برابر خواهد شد! می‌خواهید بیشتر درباره سود مرکب بدانید؟ با ما همراه باشید.

منظور از سود مرکب چیست؟

زمانی که شما در یک بازار مالی سرمایه‌گذاری می‌کنید، اگر سرمایه‌تان رشد کند، به اصطلاح سود کرده‌اید. در این حالت می‌توانید دو نوع تصمیم بگیرید. یا سود را از بازار خارج کنید و استفاده کنید یا اینکه همان سود را بگذارید در بازار بماند و به مانده حساب شما افزوده شود. در این حالت شما در ادامه سرمایه‌گذاری مانده حساب بیشتری دارید و در نتیجه ده درصد بازدهی شما از نظر ریالی بیشتر از ده درصد بازدهی اولیه خواهد بود.

هرچقدر این فرایند طولانی‌تر شود، سود مرکب شما بیشتر می‌شود. به عبارتی اگر می‌خواهید مقدار سود مرکب چشمگیر باشد باید دوره‌های دریافت سود را کوتاه و میزان سود دریافتی را بیشتر کنید! خوشبختانه بازارهای مالی در هر روز معامله می‌شوند و سود اکتسابی در هر روز می‌تواند در روز بعدی به عنوان سرمایه اولیه شما سرمایه‌گذاری شود.

تفاوت سود مرکب و سود ساده

تفاوت اصلی در سود مرکب با سود ساده، در سرمایه درگیر در سرمایه‌گذاری است. در سود مرکب، سود اکتسابی از سرمایه‌گذاری تاکنون در سود احتمالی آینده اثرگذار است ولی در محاسبه سود ساده، تنها سرمایه اولیه محاسبه می‌شود و هرچقدر هم در طول این فرایند سود کسب کنید، اثری در میزان سود احتمالی دوره بعدی شما ندارد.

مثالی از سود مرکب و سود ساده

بگذارید با یک مثال ساده تفاوت سود مرکب و سود ساده را به شما نشان دهیم. فرض کنید یک میلیون تومان را در یک بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اید که در هر ۳ ماه سودی ۲۰ درصدی نصیب شما می‌شود. در طول یک سال شما ۴ دوره دریافت سود دارید. در محاسبه سود ساده شما کافی است چهار بار بیست درصد یک میلیون تومان یعنی دویست هزار تومان را با هم جمع کنید و به سرمایه اولیه اضافه کنید. در واقع در پایان یک سال با سود ساده، شما یک میلیون و هشتصد هزارتومان خواهید داشت یا به عبارتی ۸۰ درصد سود کسب می‌کنید.

حالا اگر همین سرمایه‌گذاری به صورت سود مرکب باشد، در واقع شما پس از دریافت ۲۰ درصد سود در هر ۳ ماه، آن مبلغ سود را مجدد سرمایه‌گذاری می‌کنید و در سه ماهه بعدی ۲۰ درصد از سودتان را نیز به عنوان سود دوره دوم دریافت می‌کنید! یعنی در پایان سه ماهه اول شما یک میلیون و دویست هزارتومان خواهید داشت اما برای سه ماهه دوم، شما به جای دویست هزار تومان، دویست و چهل هزار تومان سود که معادل ۲۰ درصد از یک میلیون و دویست هزار تومان است دریافت می‌کنید. این مقایسه را می‌توانید در جدول زیر بهتر بررسی کنید. 

در واقع شما با لحاظ کردن سود مرکب، می‌توانید در سناریویی که گفتیم، به جای ۸۰ درصد سود ساده، ۱۰۷ درصد سود مرکب دریافت کنید. 

مثالی برای درک بهتر سود مرکب در سرمایه‌گذاری

بگذارید نگاهی به یک سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشیم تا بهتر بتوانید مفهوم سود مرکب را درک کنید. یک سرمایه‌گذاری ده ساله را تصور کنید که در هر فصل بتواند ۲۰ درصد سود بسازد. در این حالت شما چهل دوره تقسیم سود دارید. حالا اگر پنجاه میلیون تومان در چنین حالتی سرمایه‌گذاری کرده باشید، در پایان دوره ده ساله سرمایه شما تبدیل به ۷۳ میلیارد تومان می‌شود! یعنی یک رشد ۱۴۰ هزار درصدی! حتی با یک تورم سالانه ۵۰ درصد، باز هم شما جلوتر خواهید بود.

البته بگذارید یک واقعیتی را بگوییم. کسب سود دوره‌ای و به صورت بلندمدت و آن هم به شکل مرکب، کار آسانی نیست. موفقیت در چنین فرایندی شرایط خاصی را می‌طلبد. مثل فردی که بدون اینکه بداند، هزاران بیت‌کوین را به قیمت ناچیزی خریده بود و پس از گذر از دوره اوج بیت‌کوین، میلیون دلاری سود کرده بود. در شرایط عادی، ترید و سرمایه‌گذاری با سود مرکب خیلی میانه‌ای ندارند. ولی آگاهی از اثر سود مرکب در بازارهای مالی باعث می‌شود تا نگاهی بلندمدت‌تر و واقع‌بینانه‌تر به سرمایه‌گذاری پیدا کنید.

فرمول محاسبه سود مرکب چیست؟

محاسبه سود مرکب کار سختی نیست. برای اینکه یک محاسبه دقیق داشته باشید، به چند اطلاعات ساده نیاز دارید: میزان سود سالانه، تعداد دوره سوددهی، میزان سرمایه اولیه و تعداد سال‌های سرمایه‌گذاری. محاسبه هر یک از این موارد برای انواع سرمایه‌گذاری امکان پذیر است. فرمول محاسبه سود مرکب به شکل زیر است:

برای بررسی فرمول بالا، به جدول زیر توجه کنید:

آموزش محاسبه سود مرکب با یک مثال

در این قسمت با بررسی یک مثال، فرمول بالا را امتحان می‌کنیم. بیایید سناریویی با شرایط زیر را تصور کنیم:

• مبلغ اولیه سرمایه‌گذاری: ۱۰ میلیون تومان (پارامتر P)
• نرخ سود سالانه: ۴۸ درصد (پارامتر r)
• پرداخت سود ماهانه: ۱۲ دوره در یک سال (پارامتر n)
• مدت سرمایه‌گذاری: ۵ ساله (پارامتر t)

کافی است این عبارت‌ها را در فرمول قرار دهید تا به جواب نهایی یعنی پارامتر A برسید. نکته مهم اینکه پارامتر r یا نرخ سود سالانه را در واقع باید به شکل ۰/۴۸ قرار دهید چون به درصد است. وقتی این پارامترها در فرمول قرار بگیرند، مبلغ نهایی سرمایه‌گذاری شما برابر با ۱۰۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان می‌شود. این یعنی بیش از ۹۰۰ درصد سود مرکب. اگر بخواهید سود ساده را هم بدانید، کافی است ۴۸ درصد را در ۵ سال سرمایه‌گذاری ضرب کنید که برابر با ۲۴۰ درصد می‌شود و همانطور که می‌بینید اختلاف سود مرکب و سود ساده خیلی زیاد است. 

کاربرد سود مرکب در فرصت‌های سرمایه‌گذاری

بازارهای سرمایه‌گذاری تنوع بالایی دارند. از همین جهت سود مرکب در هر فرصت سرمایه‌گذاری با دیگر فرصت‌ها تفاوت دارد. در نتیجه اگر می‌خواهید با سود مرکب در سرمایه‌گذاری‌های مختلف آشنا شوید، ادامه این مطلب برای شماست. در ادامه امکان کسب سود مرکب با سپرده‌گذاری در بانک را بررسی می‌کنیم، سود مرکب در خرید سهام بورسی را شرح می‌دهیم و در نهایت به سراغ کسب سود مرکب در ارز دیجیتال می‌رویم و استراتژی‌های مرتبط با آن را برایتان توضیح می‌دهیم.

سود مرکب در بانک؛ آیا بانک سود مرکب می‌دهد؟

آیا سپرده‌گذاری در بانک برای شما سود مرکب به همراه دارد؟ این مورد بستگی به بانک مورد نظر شما و طرحی دارد که در آن سپرده‌گذاری کرده‌اید. به‌صورت‌کلی اگر دوره پرداخت سود شما ماهانه یا روزشمار باشد و معیار محاسبه سود هر دوره بر اساس آخرین موجودی حساب در پایان روز یا پایان دوره قبلی باشد، بله سود بانکی نیز مرکب می‌شود.

بیشتر بانک‌ها سود مرکب ندارند. اولاً اینکه سود بانکی در اغلب موارد ماهانه است و در محاسبه سود ماهانه نیز کمترین موجودی حساب شما در طول ماه معیار قرار می‌گیرد. دوماً سود سالانه سپرده‌های کوتاه‌مدت بانکی در حدود ۱۰ درصد است و این یعنی سودی که شما به صورت دوره‌های ماهانه دریافت می‌کنید، آن‌قدر اندک است که در محاسبه سود مرکب نیز چندان به چشم نمی‌آید. بنابراین روی سود مرکب در بانک حساب نکنید. 

سود مرکب با سرمایه‌گذاری در بورس

زمانی که شما یک سهام را خریداری می‌کنید، هر روز معاملاتی تغییرات قیمت سهام شما برای روز بعدی معیار محاسبه سود خواهد بود. در نتیجه در بورس شما هر روز می‌توانید سود مرکب بسازید. برای مثال وقتی سهمی را به مقدار ده میلیون تومان خریداری می‌کنید و در یک روز پنج درصد سود دریافت می‌کنید، این مقدار سود که برابر با پانصدهزارتومان است، در روز بعدی در محاسبه سود یا زیان اکتسابی وارد می‌شود. به عبارتی سرمایه‌گذاری در بورس یک سرمایه گذاری مرکب بوده و سود مرکب در بورس واقعی است. 

سود مرکب در ارز دیجیتال

در سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال با برداشت نکردن سود می‌توانند همانند بورس و دیگر بازارهای مالی، سود مرکب بسازید. تنها نکته مهم در این قسمت، ریسک تغییرات قیمت و نوسانات ارز دیجیتال است. نوسانی که چندان نمی‌توانید پیش‌بینی‌اش کنید و گاهی ممکن است سود اکتسابی شما را هم از بین ببرد. پس اگر می‌خواهید سود مرکب در ارز دیجیتال بسازید، باید استراتژی داشته باشید.

استراتژی کسب سود مرکب در ارز دیجیتال

برای کسب سود مرکب در ارز دیجیتال راه‌های مختلفی دارید. استراتژی‌های این قسمت به چند دسته خرید و نگهداری، استکینگ و دریافت سود سالیانه و همچنین ترید روزانه تقسیم می‌شوند. شما باید بر اساس روحیه و ریسک‌پذیری خودتان بهترین روش را انتخاب کنید. برای مطالعه بیشتر می‌توانید مطلب «سود مرکب در ارز دیجیتال» را مطالعه کنید.

راه و روش استفاده حداکثری از سود مرکب

سود مرکب یک سکه است که دو روی متفاوت دارد. همانقدر که می‌تواند جذاب باشد، همانقدر هم فریبنده است و ممکن است مسیر شما را در سرمایه‌گذاری منحرف کند. اگر مایل هستید یک سرمایه‌گذاری ایمن داشته باشید و سود مرکب به عنوان یک دوست در کنار شما باشد، نکته‌های زیر را جدی بگیرید:

1- سرمایه‌گذاری منظم و بلندمدت

قدم اول برای کسب سود مرکب، منظم بودن و دیسیپلین داشتن در سرمایه‌گذاری است. شما باید شخصیت سرمایه‌گذاری و روحیه ریسک‌پذیری خودتان را با استفاده از آزمون‌های روانشناسی و مشاوران سرمایه‌گذاری بشناسید و سپس بر همین اساس به صورت منظم و در دوره‌های تکرار شونده اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. سرمایه‌گذاری منظم و بلندمدت راه رسیدن به سود مرکب است. در این مسیر باید برنامه ویژه‌ای برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری‌ها داشته باشید تا در یک اقدام اشتباه، تمامی سود و سرمایه‌تان از بین نرود.

2- انتخاب هوشمندانه گزینه‌های سرمایه‌گذاری

گزینه‌های سرمایه‌گذاری بسیار متعدد و متنوع هستند. بازارهای سرمایه‌گذاری نیز گسترده‌اند و تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. برای اینکه بتوانید به سود مرکب برسید، باید بازار و ابزارهایی را انتخاب کنید که با آن‌ها راحت‌تر هستید و رفتار قیمت آن‌ها را بهتر درک می‌کنید. همچنین می‌توانید به جای یک بازار، در دو بازار هم فعال باشید. این مورد به دیدن فرصت‌های بیشتر و همچنین انتخاب بهتر گزینه‌های سرمایه‌گذاری شما کمک می‌کند.

3- یادگیری مدیریت ریسک

رسیدن به معجزه سود مرکب مسیر کوتاهی نیست. در این مسیر طولانی باید حواستان به موارد زیادی باشد. از دست دادن سود مرکب به سختی به دست آوردن آن نیست و در یک چشم به‌هم زدن می‌تواند رخ دهد. برنامه مشخص و استراتژی کاملی برای مدیریت ریسک داشته باشید. در فرایند مدیریت ریسک، باید هیجان و احساسات خودتان را فراموش کنید و تنها بر اساس برنامه خودتان قدم بردارید.

سود مرکب در زندگی روزمره

مفهوم سود مرکب فقط برای سرمایه‌گذاری نیست و شما می‌توانید آن را در زندگی روزمره نیز به کار بگیرید. نکته مهم در به کارگیری سود مرکب در زندگی روزمره، درک درست مفهوم درآمد مرکب است.

درآمد مرکب چیست؟

 درآمد مرکب شامل هر درآمدی می‌شود که پس از دریافت، به جای استفاده روزمره، سرمایه‌گذاری شود. در این حالت، درآمد شما نیز مرکب شده و در نهایت می‌توانید سود سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهید.

فرض کنید که شما از یک شغل دوم درآمدی دارید که به قصد پس‌انداز برای آینده به آن نگاه می‌کنید. زمانی که این درآمد را ذخیره کنید و در یک طرح سرمایه‌گذاری پربازده بگذارید و به صورت ماهیانه نیز به آن بیفزایید، درآمد شما مرکب شده است. به عبارتی شما توانسته‌اید یک جریان سرمایه‌گذاری مرکب سازید.  

چگونه درآمد مرکب بسازیم؟

بگذارید با یک مثال این موضوع را روشن کنیم. فرض کنید ماهیانه مبلغ ۵ میلیون تومان از درآمدتان را به طرح سرمایه‌گذاری خود اضافه کنید. در چنین حالتی، سود حاصل از سرمایه‌گذاری شما از چند منبع ایجاد می‌شود: سود حاصل از سرمایه اولیه در سرمایه‌گذاری، سود حاصل از سودهای حاصله در دوره‌های قبلی (درصورتی‌که برداشت نداشته باشید) و سود حاصل از مبلغی که ماهیانه به سرمایه‌گذاری خود اضافه کرده‌اید.

تبریک می‌گوییم! شما یک درآمد مرکب برای خودتان ایجاد کرده‌اید.

ضرر مرکب؛ آن روی سکه!

بسیاری از افراد ضرر مرکب را در مقابل سود مرکب تعریف کرده و آن را یک موهبتی برای کمتر ضرر کردن می‌بینند! اما واقعیت با این مفهوم متفاوت است. درست است که در ضرر مرکب، مجموع درصد ضرر حاصل‌شده کوچک‌تر از محاسبه درصد ضرر ساده است. اما این مسئله از ترسناک بودن آن کم نمی‌کند.

چرا زیان مرکب ترسناک است؟

اینکه زیان مرکب ترسناک است، خودش را در جبران کردن زیان نشان می‌دهد. زمانی که شما پس از کاهش ارزش سرمایه‌تان تصمیم می‌گیرید آن را جبران کنید.

یک مثال خیلی ساده اینکه اگر ۵۰ درصد سرمایه‌تان را طی یک ضرر از دست بدهید، برای جبران آن نیاز به بازدهی ۱۰۰ درصدی دارید!

از دست دادن ۵۰ درصد سرمایه طی زیان مرکب آن‌قدرها هم سخت نیست. این اتفاق برای خیلی‌ها در طول فعالیت در بازار بورس رخ داده است. اما کسب سود ۱۰۰ درصدی نیازمند دقت بسیار زیادی است. در نتیجه بهتر است همان اول از ایجاد زیان مرکب جلوگیری کنید تا دچار دردسرهای جبران سرمایه نشوید.

جمع‌بندی

سود مرکب می‌تواند زندگی شما را عوض کند. اگر فکر می‌کنید برای ورود به این بازی آماده هستید، کافی است ابزار موردنظرتان برای سرمایه‌گذاری را انتخاب و در طول این مسیر پیوستگی و سخت‌کوشی داشته باشید. این یک مسیر چند ساله است و شما باید بتوانید در طول این زمان، نظم و پیوستگی خودتان را حفظ کنید. پس از آن درصورتی‌که مراقبت کافی و مدیریت ریسک درستی داشته باشید، می‌توانید از نتیجه درخشان و معجزه سود مرکب لذت ببرید.

سؤالات متداول

۱- حداقل سرمایه برای بهره‌مندی از سود مرکب چقدر است؟

شما محدودیتی درباره حداقل سرمایه برای کسب سود مرکب ندارید. در واقع با هر سرمایه‌ای می‌توانید سود مرکب بسازید. فقط اینکه سود به صورت درصدی از سرمایه شماست و به تبع زمانی که سرمایه اولیه شما خیلی کوچک باشد، سود مرکب نیز چندان به چشم نمی‌آید. در نتیجه میزان سرمایه اولیه را مقداری انتخاب کنید که سود حاصل‌شده از آن برای شما از نظر زمانی صرفه اقتصادی داشته باشد.

۲- ریسک کسب سود مرکب در بازارهای مالی بالاست؟

بله. کسب سود مرکب در بازارهای مالی مستلزم سرمایه‌گذاری مستمر است. در نتیجه اگر بازار یا گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری انتخاب نکرده باشید، در بلندمدت می‌تواند به زیان شما تمام شود و حتی تمام سرمایه‌تان را از بین ببرد.

۳- فرمول محاسبه سود مرکب چیست؟

فرمول محاسبه سود مرکب به شکل زیر است که در آن A سرمایه نهایی دریافتی شما، P برابر با سرمایه اولیه، r نرخ سود سالانه، n تعداد دوره‌های سوددهی در سال و t تعداد سال‌های سرمایه‌گذاری است.

A=P(1+r/n)^nt