آیا ماینرهای استخراج ارز دیجیتال عامل قطعی برق کشور هستند؟

طی روزهای گذشته در برخی از کلان شهرهای ایران برق در مناظق مسکونی و صنعتی در ساعت‌هایی از شبانه روز قطع شد. همزمانی این رخ داد با افزایش قیمت بیت کوین باعث شد تا برخی با گمانه زنی ماینرهای استخراج ارز دیجیتال را عامل خاموشی‌های اخیر بدانند. آیا این ادعا درست است؟

تشکل‌های فعال در صنعت استخراج ار‌ز دیجیتال در ایران در حال تلاش برای شفاف‌تر شدن این صنعت می‌باشد؛ در این میان به دلیل ابهامات زیادی که در فعالیت نهادهای حقیقی و حقوقی در این حوزه وجود دارد در حال حاضر این صنعت به عنوان عامل بروز مشکلات امروز کشور معرفی شده است. مثلا عده زیادی بر این باورند که عامل آلودگی هوای شهر تهران استخراج ارزهای دیجیتال در این شهر است و خاموشی‌های اخیر کشور به دلیل فعالیت‌ ماینرهای بیت‌کوین در سطح کشور است.

سجاد کرمی، عضو هیئت‌رئیسه کارگروه استخراج انجمن فناوران زنجیره بلوک ایران، در این خصوص خاطر نشان کرد:

نزدیک به ۲ سال از زمان شروع توقیف دستگاه‌های استخراج رمز ارز در کشور می‌گذرد که در این مدت بر اساس آمارهای منتشر شده نزدیک به ۵۰۰ هزار دستگاه استخراج ارزهای دیجیتال توسط نهادهای انتظامی، قضایی و امنیتی توقیف شده‌اند. باوجود صدور جواز تاسیس این صنعت از سوی وزارت صمت، به دلیل گرانی تعرفه برق این حوزه و عدم وجود سازو کار مشخص برای واردات قانونی دستگاه‌های استخراج رمز ارز، از مدت ۲ سال گذشته تا به امروز دستگاه جدیدی در حجم کلان که باعث ایجاد بحران در بحث انرژی شوند وارد کشور نشده است.

سجاد کرمی در ادامه صحبت‌های خود افزود اگر بحران‌ قطعی برق در کشور به خاطر فعالیت ماینرها بود، باید تاثیر آن را در 2 سال گذشته احساس می‌کردیم نه در زمانی که این صنعت تقریبا تعطیل شده است.

محمدرضا شرفی، رئیس کارگروه استخراج انجمن بلاکچین ایران، علت تبلیغات منفی علیه صنعت استخراج ارزهای دیجیتال کشور را افزایش قیمت بیت‌کوین دانست و گفت:

برآورد دقیق سهم ایران از توان پردازشی زنجیره جهانی بلاکچین بیت‌کوین امکان‌پذیر نیست. ولی برآورد موسسات معتبر بین‌المللی حاکی است که حدود ۳ الی ۴ درصد از توان پردازشی در کشور ایران متمرکز باشد.

شرفی ادامه داد:

رشد مصرف برق در کشور به دلیل واگذاری انشعابات جدید و افزایش جمعیت و توسعه شبکه مصرف، امری غیر قابل اجتناب بوده و طی سالیان گذشته از الگویی مشخص پیروی کرده؛ به نحوی که در مطالعات و پیش‌بینی‌های وزارت نیرو لحاظ شده است؛ بنابراین این میزان افزایش، قابل پیش‌بینی است.

بررسی میزان مصرف برق کشور در بازه زمانی یک آذر تا 19 دی 1399 نسبت به سال‌ 98 بیانگر افزایش 2523 مگاواتی می‌باشد. این رقم نسبت به افزایش مصرف در بازه زمانی مشابه در سال 98 نسبت به سال 97 که حدود 2217 مگاوات بوده است نشان می‌دهد، مصرف برق در کشور ما کاملا منطبق بر مطالعات و پیش‌بینی وزارت نیرو جهت تامین نیاز کشور و پایداری شبکه توزیع برق کشور است.

شرفی می‌گوید استخراج بیت کوین کشور با وجود آن که جزو صنایع به شمار می‌آید، اما از بیشترین تعرفه‌های برق کشور برخوردار است. این نرخ حدود 8 برابر تعرفه برق صنعتی کشور است. این نرخ علاوه بر پوشش هزینه‌های تولید و انتقال، سود قابل توجهی را به صنعت برق می‌رساند.

علاوه‌براین میزان افزایش مصرف برق در سال جاری نسبت به سال 98 متناسب با سال‌های قبل می‌باشد و نسبت به روند متداول رشدی معادل 300 مگاوات را نشان می‌دهد. وزارت نیرو اعلام کرده است حدود ۳۱۰ مگاوات انشعاب برق به صنعت استخراج ارزهای دیجیتال تخصیص داده شده است؛ بنابراین برخی از آمارهای جهت‌دار انتشار یافته واقعیت ندارند و این صنعت به دلیل نوپایی و کمبود اطلاعات عمومی با انبوهی از اطلاعات نادرست روبرو است.

از طرف دیگر مصرف سوخت مازوت از سال‌های پیش در کشور رایج بوده است. ذخیره و نگهداری این سوخت در انبارهای وزارت نفت کشور خود دلیلی کافی برای وجود این ماده از سال‌های گذشته در کشور ما است. در حال حاضر چندین نیروگاه (با ظرفیت در حدود چند ده هزار مگاوات) در حال استفاده از سوخت مازوت هستند؛ بنابراین نمی‌توان ادعا کرد استفاده از مازوت ارتباطی با مصرف 300 مگاواتی صنعت استخراج ارزهای دیجیتال دارد.

محمدرضا شرفی در پایان صحبت‌های خود گفت:

قصد راویان از بیان چنین مواردی بیشتر حذف صورت مسئله‌ و سلب مسئولیت جلوه می‌نماید. هم‌زمان با افزایش قیمت بیت‌کوین، با نگاهی به جدول پیش‌بینی وزارت نیرو در مورد روند رشد مصرف برق کشور چنین به نظر می‌رسد که این صنعت علاوه بر درآمدزایی برای صنعت برق، نقش بلاگردانی سوء مدیریت را نیز بر عهده دارد.